३० वैशाख २०८१ आइतबार
image/svg+xml
ज्ञानमणि अधिकारी


ज्ञानमणि अधिकारीका लेखहरु :

नेपाल-चीन सम्बन्धमा कटाक्ष

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको चीन भ्रमणका क्रममा भएको पारवाहन सन्धि ऐतिहासिक महत्वको छ। भूकम्पको महाविपत्तिले थिलथिलो भएको र अगतिलो छिमेकीका बन्दका प्रकोपले प्रताडित नेपाली जनताको मनमा यो पारवहन सन्धिले भनेे आशाको सञ्चार गरेको छ।अब नेपालको समृद्धिका लागि

महान् छन् पृथ्वीनारायण

२५३ वर्ष पहिले मेची र महाकालीबीचको नेपाल खण्डभित्र ५३ साना ठूला राज्य थिए। ती कति उत्तरी भोटसँग जोडिएका थिए त कति भारतसँग। त्यस्तै कतिचाहिँ दुवैतिर नजोडिएका पनि थिए। त्यस्तैमा पर्थ्यो गोरखा राज्य।त्यसबेला राजाका दाजुभाइमा राज्य पनि अंशबन्डा लाग्नेे प्रथाल

सफा नियत अपेक्षित

मिथिलाको जनकपुरमा राम मन्दिर र जानकी मन्दिर प्रसिद्ध छन्। वि.सं. १८१९ सम्म कमला–नारायणीबीचको तराई मकवानपुर राज्यअन्तर्गत थियो। गोरखालीको विजयपछि त्यस क्षेत्रको तैनाथी पाएका बूढा काजी अमरसिंह थापाले राममन्दिरको जीर्णोद्धार गराएका थिए।जानकी मन्दिरचाहिँ पछि

तराई-पहाडको सौहार्दता

तराईसँग पहाडकोे सम्बन्ध पुस्तौँदेखि कायम छ। पहाड र तराईको भौगोलिक अवस्था, आर्थिक–सामाजिक, धार्मिक परिस्थितिको पनि ऐतिहासिक तथा अनुभवजन्य केही कुरा प्रस्तुत गर्नु प्रासंगिक ठान्छु। म ४ वर्षको छँदा १९९३ साल हिउँद्मा आमाले मेरो शुभभविष्यको लागि पूर्वका चार ध

पटके नाकाबन्दीको वास्तविकता

भारतले बेलाबेलामा नेपालमाथि नाकाबन्दी गर्दै आएको छ। २०२६ सालमा इन्दिरा गान्धीले नाकाबन्दी लगाएकी थिइन्। यसपछि २०४५ सालमा उनकै छोरा राजीव गान्धीले दोस्रो चोटि नाकाबन्दी गरे । अहिलेे मोदी सरकारले तेस्रो नाकाबन्दी गरेको छ। पहिलेका नाकाबन्दीको पृष्ठभूमि स्पष्

छिमेकीप्रति भारतको रवैया

छिमेकीको कटाक्षमहत्वपूर्ण कुरा के छ भने, त्यसबेला भारतका सबै साना–ठूला अखबार 'नेपालमा अब चाँडै भारतले सैनिक अभियान चलाउनुपर्छ' भनेर लेख्थे। अझ आश्चर्यपूर्ण र आपत्तिजनक कुरो के छ भने, दर्जनौँ राइफलधारी पल्टनले घेरिएर अधिकांश समय भारतमा बस्ने माओवादीका अध्य

छिमेकीप्रति भारतको रवैया

अन्ततः संविधान सभाद्वारा विधि र प्रक्रिया पूरा गरी पारित नेपालको संविधान, २०७२ घोषणा भयो । नेपाल वास्तविकरूपमै जनताद्वारा शासित र व्यवस्थित मुलुकका रूपमा स्थापित भयो । नेपालमा संविधान सभामार्फत् संविधान आउने देखिनासाथ भारतको 'साउथब्लक'मा खलबली सुरु भयोे ।

जस र अपजस लिने हिम्मत

नेपाल अहिले संक्रमणकालमा छ। मुलुकले अहिलेसम्म न राजनीतिक बाटो लिन नपाएको छ, न सुशासन। विसं २००७ सालमा प्रजातन्त्र स्थापना भएको देश अझै अन्योलग्रस्त अवस्थामै छ। सात साल पछिको पहिलो दशक अव्यस्थामै रुमल्लियो।विसं २०१५ मा भएको निर्वाचनपछि देशमा शान्ति सुव्यवस

संविधानमा शब्दको अर्थ

संविधान सभाबाटै लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक संविधान बनाउन ०६४ साल चैतमा पहिलो निर्वाचन भयो। गिरिजाप्रसाद कोइरालाले सरकार छोडेपछि उनीसमेत नेकपा (एमाले)का दुई, एनेकपा (माओवादी)का दुई, निर्दलीय एक जोड्दा ६ वर्षमा ६ जना नै प्रधानमन्त्री भएछन्।दोस्रो संविधान सभ

भूकम्पले सिकाएको पाठ

देशमा माओवादी युद्धको कारणबाट उब्जिएको संकट र संक्रमणकाल सकिएकै थिएन। संकट र संक्रमणकालको सम्मिलनले दुई दशकदेखि देशमा विकासले गति पनि लिन सकेको थिएन। अब त संविधान बन्ला, संक्रमण काल सकिएर देशमा स्थायित्व कायम होला भन्ने आशा पलाउन लागेको बेला विनाशकारी भूक

संविधानको प्रसव वेदना

पुराणमा एउटा कथा छ। परापूर्वकालमा कश्यप ऋषिका द्विती र अद्विती आदि पत्नी थिए। अद्वितीका छोरा–देउताहरूको राजकाज चल्थ्यो। बढो सुखसँग उनीहरू रहन्थे। द्वितीका छोरा दैत्यहरू बढो दुःखमा थिए। यसो हुँदा दुखित बनेकी दैत्य माता द्विती तीनै लोक जितेर सर्वेसर्वा बन्न

मोदीको आशामा माओवादी

भारतमा स्वराज प्राप्तिदेखि निरन्तरजस्तै भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेसको शासन सत्ता चलिआएको थियो। बीचमा एकै पटकमात्र अदालतको निर्णय स्वीकार्नुको साटो संकटकाल लाएर शासन लम्याउँदा तत्कालीन प्रधानमन्त्री इन्दिरा गान्धी र भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेसको साख गिरेको थिय

ताईबाट भुंग्रोमा

केहि दिन अघिसम्म हाम्रा केही नेताको दिनचर्या दिनहुँजसो भेला भएर देश र जनताको भलाइसमुन्नतिको लागि नगरी नहुने कार्य भनेकै देशलाई संघीयतामा लैजाने तथा शासकीय स्वरूपका वारेमा विचार विमर्श गर्ने तर कहिल्यै निष्कर्ष ननिकाल्ने प्रकारको थियो । जति नै सहमति र सहका

जेलका सहिद

नेपालको इतिहासमा पछिल्ला दुई सय वर्ष राज्यसत्ताका लागि हत्याकाण्डका अनगिन्ती शृंखला भए। पृथ्वीनारायण शाहपछिको समय, खासगरी थापा र राणाको चकचकीमा धेरै क्रूर र वीभत्स हत्याकाण्ड भए। अधिकांश हत्याकाण्ड दरबार र भाइ–भारदारभित्र सीमित हुन्थे। एक्काइसौं शताब्दीको

धर्मनिरपेक्षता र एकतादिवस

एकता दिवसको रूपमा पुस २७ गते मनाइदै आएको पृथ्वी जयन्ती राज्यले मनाउन छाडेको ८ वर्ष भइसक्यो। धर्मनिरपेक्षता घोषित गरेको पनि त्यति नै वर्ष भयो। यी दुई एकैपटक हुनु संयोगमात्र हो कि कुनै तत्वले उत्प्रेरित गरेको हो भन्ने सम्बन्धमा विवेचना गर्न पहिले त्यसको पृष

शीर्षक, लेखका वा ट्यागमा खोज्नुहोस्