बन्द हुन्छ भन्दाभन्दै अमरिकी डिभी फेरि खुल्यो । उसो त हरेक साल यो साल नै अन्तिम हो, अर्को साल खुल्दैन भन्ने हल्ला पनि चल्ने गर्छ । आप्रवासीप्रति निकै अनुदार मानिएका ट्रम्प राष्ट्रपतीय चुनावमा उठेदेखि नै डिभी बन्द हुने भन्ने कुराहरू आएको थियो।
पूर्वीय दर्शन भन्नाले मूलतः हालको एसियाली दर्शन बुझिन्छ । पूर्वीय वा पौरस्त्य दर्शन भारतीय, चिनियाँ, कोरियाली, जापानिज, अरेबियन र हिन्दू दर्शनको संगम हो ।
गत वर्ष एउटा प्रशिक्षण कार्यक्रममा एक प्रशिक्षार्थी साथीले सरले सोध्नेबित्तिकै तुरुन्तै जवाफ दिइरह्यो।
समाजलाई विभिन्न दृष्टिकोणमा हेर्न सकिन्छ। कहिलेकाहीँ पहिल्यै निश्चित दृष्टिकोण बनाएर हेर्न सकिन्छ भने कहिलेकाहीँ पहिला अध्ययन–अनुसन्धान–विश्लेषण–संश्लेषण गरेर पछि मात्र निचोड निकालिन्छ ।
नेपाल–भारत सम्बन्धको चर्चा अनेक कोणबाट गर्न सकिए पनि यहाँ तीन कुरालार्ई मुख्य फ्याक्टरका रूपमा लिइएको छ । पहिलो कर्मचारी, दोस्रो नेतृत्व र तेस्रो जनता । नेपाल–भारत सम्बन्ध ‘चिसो’ भनिरहँदा नेपाली–भारतीय ‘तातो’ सम्बन्ध पनि बुझौँ।
नेपाली समाजको संरचना यसै पनि विभिन्न सामाजिक ‘लेयर÷तह’मा विभक्त छ । जातीय भेदभावले हाम्रो सभ्यतालाई सयौँ वर्ष पछाडि धकेलेको छ । यो ‘एनजिओ’को भ्वाइस होइन, आम नेपाली दलितले आजसम्म भोगेको यथार्थ हो ।
पत्रकार महासंघमा उही, लेखक संघमा उही, स्कुल–कलेजको व्यस्थापनमा पनि उही, रेडक्रस, रोटरी, जेसिसमा पनि उही, सहकारीमा पनि उही, मन्दिर व्यवस्थापनमा पनि उही । एउटा मात्र संस्थामा आबद्ध त मानौँ नेपाली हुने योग्यता नै होइनजस्तो ।
