पोले मकै, नपोले भोकै
राजधानीका फुटपाथमा बढ्दै गएको नगरप्रहरी र सडक व्यापारीबीचको द्वन्द्वको बुधबार साँझ भने फरक रूप देखिएको छ।
राजधानीका फुटपाथमा बढ्दै गएको नगरप्रहरी र सडक व्यापारीबीचको द्वन्द्वको बुधबार साँझ भने फरक रूप देखिएको छ।
फुटपाथमा कुनै पनि किसिमको व्यापार व्यवसाय सञ्चालन गर्न दिने नीति नै नभएको काठमाडौँ महानगरपालिकाले स्पष्ट पारेको छ।
'धुलो धुँवा नभनी सडकमा बसेर व्यापार गर्ने पक्कै पनि कसैको रहर त हुँदैन होला। आफूले च्यातिएका लुगा लगाएर नयाँ नयाँ कपडा बेच्न राखेका व्यापारीको कमी छैन सडकमा। सबैका आफ्ना आफ्ना समस्या छन्, मेरो पनि आफ्नै समस्याले नै जितेर म यहाँ आएकी हुँ। मेरो सडकसंगको संघर्ष जतिनै सुनाएपनि सकिँदैन,' उनले लामो सास फेर्दै दुःख साटिन्।
यसअघि सडकपेटीमा व्यापारीहरुले हिड्नै नमिल्ने गरी फुटपाथ पसल राखेका कारण पैदल हिड्न गाह्रो भएर दुर्घटनाको जोखिम मोल्नु परेको थियो। लोकमार्गजस्तो व्यस्त र कालोपत्रे सडक त्यसमाथि सदरमुकाम पनि परेकाले अत्यन्त व्यस्त हुने सडकपेटीमा जताततै फुटपाथ पसल राखेकाले पैदल यात्रुलाई आउजाउ गर्न धेरै समस्या थियो।
सबैतिर मास्क लगाउने, व्यक्ति–व्यक्तिबीच २ मिटरको दूरी कायम गर्ने तथा बेला बेला साबुनपानीले हात धुने गर्दै कोरोनासँगबै बाँच्न सिक्न उनले सुझाव पनि दिएका छन्।
फुटपाथ व्यापारीबाट खोसेका १५ लाख रुपैयाँ बराबरको सामान लिलामी गर्ने तयारी गरेको हो।
फेसनले बजारलाई ढपक्कै ढाकेको छ। विभिन्न डिजाइनका लुगाले पसल, मल, फुटपाथ भरिभराउ देखिन्छन्। फेसन फलो गर्नेको जमात दिनानुदिन बढ्दो छ। बजारमा आएका थरीथरी डिजाइनका लुगामध्य धेरैले मनपराएको डिजाइन हो, अप सोल्डर।
वसन्तपुर क्षेत्रको समस्या समाधानका लागि बनाइएको गठित कार्यदलले हनुमानढोका वरिपरि राखिएको अव्यवस्थित फुटपाथका पसल बुधबार हटाएको छ। फुटपाथले गर्दा सवारी जाम, पर्यटकलाई सास्ती जस्ता समस्या आएपछि पसलहरू हटाइएको हो।
राजधानीको पुरानो बसपार्क फोहोरले दुर्गन्धित बनेको छ। फुटपाथका पसलबाट निस्किएको फोहोर व्यवस्थापनमा सरोकारवालाले चासो नदिँदा जताततै फोहोर थुप्रिएको हो।
जोरपाटीका रामु खड्का विद्यार्थी हुन् । १२ कक्षामा पढ्ने खड्काको दसैं सुरु भएसँगै परिचय बदलिएको छ । अहिले उनी विद्यार्थीबाट व्यापारी बनेका छन् ।
विपी राजमार्गको क्षेत्राधिकार भित्र पर्ने घरटहरालाई हटाउन भनिएपनि यहाँको कमलामाई नगरपालिका २ स्थित सेल्फी डाँडामा राजमार्गको क्षेत्राधिकारभित्रकै घरटहरालाई कमलामाई नगरपालिकाले चर्को कर लगाएको पाइएको छ।
‘पाच सयको दुईटा टिर्सट’, ‘तिन सय नब्बेमा लेडिज कुर्तीहरु छानी छानी’ सुनधारा स्थित सिरहाका रामकिशोर शाह ग्राहकलाई बोलाउन मा व्यस्त देखिन्थे ।
काठमाडौँ उपत्यकाभित्र फुटपाथ अथवा यात्रु हिँड्ने सडकको पेटी विरलै देखिन्छ । काठमाडौँ सहरभित्र केही ठाउँहरूका सडकहरूमा भने फुटपाथहरू देखिन्छन् तर दुईचार ठाउँका सडकहरूमा बाहेक अन्य सडकहरूका फुटपाथहरूलाई फुटपाथ कसरी भन्ने ?
सीताराम उप्रेतीले मलाई लेखेको पत्र अहिले मेरो सामुन्ने छ ।‘तपाईं छक्क पर्नु होला कि चिठ्ठी कहाँबाट आयो भनेर...।’ उनले चिठ्ठीको उठान नै यसरी गरेका थिए । र, लेखेका थिए– ‘गरिमा’ २०४७ भदौको अंकमा प्रकाशित मेरो ‘मात’ शीर्षकको कथा पढेर प्रभावित भएको कुरा।
राजेशको भनाइ अनुसार अहिले पुस्तक किन्न सबै उमेर समूहका पाठक आउने गरेका छन् । ‘पहिला किताब किन्न अलि उमेर ढल्केका पाठक मात्र आउँथे, तर हिजोआज युवापुस्ता पनि आउँछन्,’ उनले भने । पहिलाको तुलनामा पुस्तक किन्ने बढेको उनको अनुभव छ । जीवनी, उपन्यास र राजनीतिका पुस्तक बढी बिक्री हुने गरेको उनी बताउँछन् । उनका अनुसार युवापुस्ताका पाठक उपन्यास किन्न आउने गरेका छन् ।