छ महिनासम्म स्थानीय तहले प्रभावितको तथ्याङ्क नपठाउँदा काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाका बाढीपहिरोपीडितले अझै सरकारी राहत रकम तथा अनुदान पाउन सकेका छैनन्।
काभ्रेस्थित विपद् व्यवस्थापन समितिले छ महिनादेखि बैठकमार्फत स्थानीय तहलाई पटकपटक ‘गाँस–बास–कपास गुमाएका’ लाई राहत दिन प्रभावितको तथ्याङ्क पठाउन ताकेता गरिरहेको छ। राहत र अनुदानका लागि स्थानीय तहले लाभग्राहीको विवरण राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणको विपद् ‘पोर्टल’ मा तथ्याङ्क अनिवार्य प्रविष्ट गरेपछि मात्र राहत अनुदान आउनेछ।
गत असोज १०–१२ मा परेको अविरल वर्षातले पुर्याएको क्षतिका विवरण सङ्कलन गरी जिल्लास्थित विपद् व्यवस्थापन समितिमा बुझाउन केही स्थानीय तहले आलटाल गरेका छन्।
पोर्टलमा विपद्सम्बन्धी विवरण भर्ने गरी स्थानीय सरकारलाई दिएको समयसीमाभित्र पाँचवटा स्थानीय तहले अझै विवरण उपलब्ध गराएका छैनन्। काभ्रेपलाञ्चोकको १३ मध्ये पाँच स्थानीय तहले विवरण नबुझाएका हुन्।
क्षति भएका घरहरूको विवरण सङ्कलन गरी स्थानीय विपद् व्यवस्थापन समितिबाट निर्णय गरेर जिल्लास्तरीय विपद् व्यवस्थापन समितिको निर्णयका आधारमा सरकारले पीडितहरूलाई २५ हजार रुपैयाँ राहत दिनेछ।
विपद्को ६ महिनासम्म बनेपा, पनौती, तेमाल, भुम्लु र मण्डनदेउपुरले विवरण सङ्कलन गरी पोर्टलमा दर्ता गरेका छैनन् भने दर्ता भएका विवरणहरू पनि स्थानीय तहमा रहेको विपद् व्यवस्थापन समितिबाट जिल्लास्थित समितिमा बुझाएका छैनन्।
जिल्ला प्रशासन कार्यालयले पोर्टलमा दर्ता भएका र स्थानीय तहमा रहेका विपद् व्यवस्थापन समितिबाट निर्णय भई आएका नमोबुद्ध नगरपालिकाका ८२४ घर, बेथानचोक गाउँपालिकाका २३९ घर र महाभारत गाउँपालिकाका १७ घर परिवारका लागि २५ हजार रुपैयाँका दरले अस्थायी आवासका लागि राहत उपलब्ध गराउन गृह मन्त्रालयअन्तर्गतको विपद् व्यवस्थापन समितिलाई निकासा माग गरेको छ।
निकासा माग गरेको तीन हप्तासम्म पनि मन्त्रालयले अस्थायी आवासका लागि रकम निकासा नगरेको कार्यालयले जनाएको छ। कार्यालयका अनुसार पहिलो चरणमा २ करोड ७० लाख रुपैयाँ अस्थायी आवास निर्माणका लागि निकासा माग गरिएको छ।
धुलिखेल नगरले ८६, रोशीले ५४८, चौरीदेउरालीले २८०, खानीखोलाले ५३ र पाँचखालले १२५ घर परिवारका लागि अस्थायी आवास निर्माण गर्न सिफारिस गरेको भए पनि स्थानीय विपद् व्यवस्थापन समितिबाट निर्णय नगरेकाले मन्त्रालयमा रकम माग गर्न नमिलेको जनाइएको छ। ‘
तीव्र रूपमा वडागत रूपमा प्राप्त विवरण छानबिन भइरहेको छ, अब केही दिनमै सक्नेछौँ,’ पनौतीका प्रमुख रामशरण भण्डारीले भने। प्राधिकरणबाट निकासा भएलगत्तै स्थानीय विपद् व्यवस्थापन समितिमा रकम निकासा भएपछि लाभग्राहीलाई वितरण गरिनेछ।
जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिका अध्यक्षसमेत रहेका प्रमुख जिल्ला अधिकारी उमेशकुमार ढकालले स्थानीय तहलाई पटकपटक लाभग्राहीको विवरण प्रविष्ट गर्न पत्राचार गरिएको बताए। ‘स्थानीय तहले ढिलाइ गर्दा बाढीपहिरोपीडितले अस्थायी आवास निर्माणको रकम पाउन ढिलाइ भइरहेको हो,’ उनले भने। समितिको बैठकले सबै विषयगत क्लस्टरहरूलाई पीडितको अपडेट र पूर्वतयारीका कार्यहरू फागुन २० गतेभित्र टुङ्ग्याउन निर्देशन दिने निर्णय गरेको छ।
समितिले अस्थायी आवास निर्माणका लागि ५० हजार रुपैयाँ उपलब्ध गराउने मापदण्डअनुसारको विवरण पनि स्थानीय तहसँग माग गरेको छ।
गत असोजको वर्षाको बाढीपहिरोले काभ्रेपलाञ्चोकमा ७९ को मृत्यु भएको थियो भने छ जना अझै बेपत्ताको अवस्थामा छन्। कार्यालयको प्रारम्भिक विवरणअनुसार जिल्लामा २ हजार ८४४ घर पूर्ण र ६ हजार ४६ घरमा आंशिक क्षति भएको छ। तीन हजारदेखि तीन हजार पाँच सय घर पुनर्निर्माण गर्नुपर्ने देखिएको प्रारम्भिक विवरणमा उल्लेख छ। रासस
प्रकाशित: ११ चैत्र २०८१ १०:०८ सोमबार