‘सम्माननीय सभामुखज्यू, संसदमा माइक तोडफोडलगायत असंसदीय गतिविधि गर्ने, संसद् बैठकमा पूरा समय नबस्ने सांसदलाई कारबाही हुदैन, शिक्षा विधेयक संसद्बाट कहिले पारित हुन्छ ?’
शनिबार यस्तै प्रश्नबाट घेरिए प्रतिनिधिसभाका सभामुख देवराज घिमिरे। भक्तपुरको दुवाकोटस्थित गोल्डेन सुनगाभा इङ्लिस बोर्डिङ स्कुलले आयोजना गरेको ‘गोल्डेन सुनगाभा संसद् अधिवेशनमा सहभागी यहाँका विद्यार्थीहरूले एकै स्वरमा उनलाई फेरि प्रश्न गरे, ‘कानुन बनाउने थलोमा अमर्यादित क्रियाकलाप किन हुन्छ ? अत्यावश्यक कानुन पनि समयमै किन बन्दैनन् ?’
जवाफमा सभामुख घिमिरेले भने, ‘संसदमा अमर्यादित गतिविधि र तोडफोड नगन्य रूपमा मात्रै हुन्छन्।’ यति जवाफले विद्यार्थीको चित्त नबुझको भेउ पाएपछि थप प्रस्ट पार्दै उनले प्रतिनिधिसभा नियमावलीले संसदीय मर्यादा कायम गराउन आवश्यक प्रबन्ध गरेकाले त्यसमा सांसदहरू प्रतिबद्ध हुनुपर्ने बताए। ‘संसद् भवनभित्र सांसदबाट यस्ता गतिविधि भए सचेत गराउने, रेकर्डबाट हटाउने, माफी मगाउने, चेतावनी दिने, अटेर गरेर पटकपटक अमर्यादित गतिविधि भए तीन दिनदेखि तीन महिनासम्म सभाबाट निष्कासन गर्ने र जे पनि गर्न खोजे फौजदारी मुद्दा लगाउन सक्ने व्यवस्था नियमावलीमा छ । यसको पालना गर्न आवश्यक छ,’ सभामुख घिमिरेले भने।
यसैगरी शिक्षा विधेयकबारे विद्यार्थीले सोधको जिज्ञासामा उनले विधेयक चाँडै पारित गराउन आफूले समन्वय गरिरहेको बताए। सभामुख घिमिरेले भने, ‘शिक्षा विधेयक संसदमा टेबुल भएर त्यसमाथि छलफल पनि भएको छ, यसलाई थप छलफलका लागि संसद्को शिक्षा समितिमा समेत पठाइएको छ। विधेयक पारित गराउन मैले समन्वय त गरिरहेको छु तर यो बर्खे अधिवेशनमा पास हुने सम्भावना छैन, हिउँदे अधिवेशनमा पक्कै पारित हुने अपेक्षा गरेका छौं।’
यो प्रसंगलगत्तै फेरि विद्यार्थीले सोधे, ‘कक्षा १२ को अध्ययन सकिनेबित्तिकै बिदेसिने क्रम रोक्न के व्यवस्था गर्न सकिन्छ होला ?’ जवाफमा सभामुख घिमिरेले देशमा बढ्दो बेरोजगारी समस्या चुनौतीका रूपमा रहे पनि राज्यले यही केही गर्न सक्ने वातावरण सृजना र सर्बसुलभ तथा गुणस्तरीय शिक्षाका लागि काम गर्नुपर्नेमा जोड दिए।
‘राज्यले यही देशमा केही गर्ने व्यवस्था गर्नुपर्छ र विद्यार्थीले पनि देशको अर्थतन्त्र बलियो बनाउन आफ्नै देशमा केही गर्छु भन्ने भावनाको विकास गर्न आवश्यक छ। मेरो देश मेरो जिम्मेवारी हो भन्ने ठानेर यही काम गर्ने र विदेशिएकाले पनि उताबाट पढाइ सकेर आफ्नै देशमा केही गर्छु भनेर फर्कनुपर्छ,’ उनले भने।
सभामुख घिमिरेले २०७५ सालमा बालअधिकारसम्बन्धी कानुन पास भएको चर्चा गर्दै बाल अधिकारलाई तीन तहकै सरकारले कार्यान्वयनमा ल्याइसकेको पनि जानकारी गराएका थिए। विद्यार्थीले सामाजिक शिक्षाअन्तर्गत आज सञ्चालन संसद्को अभ्यास गरेका थिए। सत्ता पक्ष र प्रतिपक्षको भूमिकामा रहेका विद्यार्थीले सभामुख घिमिरेलाई विभिन्न प्रश्न गरेका थिए।
सभामा कक्षा १० की छात्रा सुस्मिता शाहीले सभामुख, कक्षा ६ की संस्कृति थापाले प्रधानमन्त्री र कक्षा ७ का रिसभचन्द्र गौतमले शिक्षामन्त्रीको भूमिका निर्वाह गरेकी थिइन् उनीहरूले सत्तापक्ष र प्रतिपक्षका आसनमा रहेका ३० जना सांसदले गरेका प्रश्नको जवाफ दिएका थिए। संसद्मा मर्यादापालकका रूपमा तालिमप्राप्त नेपाल स्काउटका विद्यार्थीले भूमिका निर्वाह गरेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक महेशचन्द्र गौतमले जानकारी दिए ।
प्रकाशित: ९ असार २०८१ ०७:०१ आइतबार
