बिस्केटसहित भाँतिभाँतिका जात्रा हेर्न भक्तपुरमा हजारौंको भीड
परम्परागत रूपमा तान्त्रिक विधिअनुसार मनाइने बिस्केट जात्रा सुरु भएसँगै आज यहाँ सञ्चालन हुने थरीथरीका जात्रा हेर्न हजारौँको भीड लागेको छ।
परम्परागत रूपमा तान्त्रिक विधिअनुसार मनाइने बिस्केट जात्रा सुरु भएसँगै आज यहाँ सञ्चालन हुने थरीथरीका जात्रा हेर्न हजारौँको भीड लागेको छ।
जात्राका औपचारिक सुरुवात भने मंगलबार चैत २७ गते भैरबनाथको रथ तानेर सुरु हुनेछ। यसअघि यस दिन पनि बिहानैबाट पुजा सुरु हुने कार्यतालिका छ।
बिस्केट जात्राको अवसरमा मध्यपुरथिमिका बासिन्दाले आज बिहानैदेखि टोल–टोलका देवता विराजमान खट जात्रा गरी टोल–टोल घुमेर बालकुमारी मन्दिर प्राङ्गणमा २६ देवी–देवता विराजमान खटलाई ल्याएर मन्दिरको परिक्रमा गराई धिमे, मुस्या बाजाको तालमा नाच्दै, अबिर छर्कँदै हर्षोल्लासका साथ सिन्दुर खेलेर सुथसिया जात्रा मनाएका हुन् ।
भक्तपुर जात्रामय बनेको छ।नयाँवर्षको सङ्घारमा भक्तपुरमा नौ दिन आठरातसम्म मनाइने बिस्केट जात्राले यतिखेर स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटकलाई समेत आकर्षित बनाएको छ। यहाँका नेवार समुदायले महत्वपूर्ण पर्वका रुपमा बिस्काः अर्थात् बिस्केट जात्रा मनाउने गर्दछन्।
इतिहास एवं संस्कृतिविद् डा. पुरुषोत्तमलोचन श्रेष्ठका अनुसार भक्तपुरको बिस्केट जात्रा पूर्व मध्यकालतिर तीन सय वर्षभन्दा बढ्ता समयसम्म राष्ट्रिय पर्वकै रूपमा मनाइन्थ्यो।
भक्तपुरको प्रसिद्ध बिस्केट जात्राको तयारीबारेमा जिल्ला प्रशासन कार्यालयको नेतृत्वमा अनुगमन गरिएको छ।
नयाँ वर्षको आगमनसंँगै सुरु भएको तान्त्रिक विधिबाट मनाइने भक्तपुरको प्रसिद्घ ऐतिहासिक एवं सांस्कृतिक महत्व बोकेको लिच्छवीकालीन बिस्केट जात्रा आइतबारदेखि सुरु भएको छ।
पाँंचतल्ले मन्दिरअगाडि राखेर बनाइएको भैरबनाथको रथ तान्ने क्रमसँंगै सुरु हुने जात्रा यही रथ तान्ने क्रमको समाप्तिसँंगै सकिने गर्दछ। प्रत्येक वर्ष नयाँं वर्षको चार दिनअगाडि अर्थात् यो वर्ष २०७७ चैत २८ गते यही रथ तानेर सुरु भएको जात्रा प्रत्येक वर्ष वैशाख ५ गते यही रथ तान्ने क्रमको समापनसँंगै जात्रा समापन हुने गर्दछ।
भक्तपुरको बिस्केट जात्रा हुने भएको छ। यसअघि जात्रा औपचारिकतामा सीमित गर्ने निर्णय भएको थियो। भक्तपुर नगरपालिका नगरस्तरीय नगर प्रकोप व्यवस्थापन समिति (सिएमसी) र बिस्केट जात्रासँग सम्बन्धित सरकोकावालाको बुधबार बसेको बैठकले जात्रा गर्ने निर्णय गरेको हो।
यस वर्षको भक्तपुरको बिस्केट जात्रा हुने भएको छ। यसअघि जात्रा औपचारिकतामा सीमित गर्ने निर्णय भएको थियो। भक्तपुर नगरपालिका नगरस्तरीय नगर प्रकोप व्यवस्थापन समिति (सीएमसी) र भक्तपुरको प्रसिद्ध बिस्केट जात्रासँग सम्बन्धित सरकोकावालाहरूको बुधबार बसेको बैठकले जात्रा गर्ने निर्णय गरेको हो।
भक्तपुरको बिस्केट जात्रा नरोक्न स्थानीयले सोमबार साँंझ प्रदर्शन गरेका छन् । आठ रात नौ दिन लामो जात्रा सुरु हुने स्थान भक्तपुरको पाँंचतल्ले मन्दिर जात्रा नरोक्न माग गर्दै उनीहरुले प्रदर्शन गरेका हुन् ।
आठ दिन नौरातसम्म चल्ने भक्तपुरको प्रसिद्ध बिस्केट जात्राको क्रममा प्रत्येक वर्षको अन्तिम दिन भक्तपुरको पोटरी स्क्वायरमा विहान उठाइने हात नभएको लिंगो यस वर्ष उठाइएन। स्थानीयहरु मिलेर प्रत्येक वर्ष नयाँं वर्षको अन्तिम दिन विहान यहाँ ठूलो काठको लिंगो उठाइन्छ। कोरोना भाइसर (कोभिड १९)सँंगै सरकारले लकडाउन गरेको र धेरै मानिस भेटघाट गर्न निमल्ने कारण लिंगो नउठाइएको हो।
बिस्केट जात्राका अवसरमा भक्तपुरको भेलुखेलमा उठाइने लिंगोबारे विभिन्न मिथकमध्ये एउटा यस्तो छ– परापूर्वकालमा राजकुमारीको नाकको प्वालबाट निस्केर डस्न आउने विषालु नागलाई मारेर राजकुमारले जीवन जोगाएकाले जात्रा मनाइँदै आएको हो।
भक्तपुरमा मनाइने बिस्केट जात्राको अन्तिम दिन गएराति भैरवको रथ तान्ने क्रममा ढुङ्गा हानाहान हुँदा नौ घाइते भएका छन्।
बिस्केट जात्राको क्रममा भक्तपुरको पोटरी स्क्वायरमा उठाइएको हात नभएको लिंगो बिहीबार ढालिएको छ। बिस्केट जात्राको सुरुको दिनमा उठाइने यो लिंगोलाई जात्राको अन्तिम दिन ढाल्ने परम्परा रहेको छ।