मानव पाइलाले चुमेनन् शिखर
आर्थिक सर्वेक्षणअनुसार नेपाल आउने पर्यटकमध्ये १७ प्रतिशत पदयात्रा र पर्वतारोहणमा जान्छन्। तर सन् २०२० मा अहिलेसम्म नेपालका कुनै पनि हिमालको चुचुरोमा मानव पाइला पुग्न सकेको छैन।
आर्थिक सर्वेक्षणअनुसार नेपाल आउने पर्यटकमध्ये १७ प्रतिशत पदयात्रा र पर्वतारोहणमा जान्छन्। तर सन् २०२० मा अहिलेसम्म नेपालका कुनै पनि हिमालको चुचुरोमा मानव पाइला पुग्न सकेको छैन।
एक जनाको कमाइले ७ जनाको परिवार पाल्दै आएका पर्वतारोही मौले तामाङ छोराछोरीको भविष्य सम्झेर कहालिन्छन्। डेरामा बसेर जिन्दगी धान्न महिनाको ५० हजार रुपैयाँ खर्च लाग्छ। आफ्नो भन्ने घर छैन, जग्गा छैन, कसरी छोराछोरीको भविष्य बनाउने? यही प्रश्न हरपल घुमिरहन्छ उनको मनमा।
केन्द्रीय, प्रदेश र स्थानीय सरकारले आआफ्नो क्षेत्रका पर्यटकीय संभावना खोजी गरी त्यसलाई राम्रो प्याकेजिङ र ब्राण्डिङ गर्नुपर्छ । त्यो काममा कोरोनाले बेरोजगार बनेका गाइड तथा विज्ञलाई लगाउन सकिन्छ ।
पर्वतारोहणका लागि खुला गरिएका चार सय १४ हिमालमध्ये कुनै पनि हिमाल आगामी बर्षमा आरोहणका लागि प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय नभएको पर्यटन बिभागले प्रष्ट पारेको छ।
चालु आव ०७५/७६ को जेठ ११ सम्ममा सगरमाथासहित अन्य ३२ हिमाल आरोहणबाट ५५ करोड ५० लाख रुपैयाँ राजस्व संकलन भएको छ । विदेशी आरोहीको संख्या उत्साहजनक रुपमा बढेकाले यो वर्ष पोहोरको तुलनामा झण्डै १९ प्रतिशतले पर्वतारोहण राजस्व बढेको बढेको पर्यटन विभागले जनाएको छ ।
यस वर्षको वसन्त ऋतुको हिमाल आरोहणबाट रु ४५ करोड भन्दा बढी रोयल्टी सङ्कलन भएको छ।
पदयात्रा तथा पर्वतारोहणमा जाने पर्यटकलाई खानका लागि तयारी प्याकिङ खाद्य पदार्थ बजारमा ल्याइएको छ । ‘एभरेस्ट ट्रेकर्स फ्युल’ ब्रान्डमा नेपालमा पहिलोपटक सार्वजनिक गरिएको खाद्य पदार्थ हाल तीन किसिमका रहेको बताइएको छ । एक वर्षभित्र दाल, भातसहित २० वटा खाद्यान्न प्याकेटमा ल्याइने शनिबार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी दिइयो।
वर्ष दिन अगाडि माघमा हरि बुढा मगरलाई ललितपुरस्थित उनकै घरमा भेट्दा अनुहार उदास थियो। दुबै खुट्टा गुमे पनि सगरमाथा चुचुरो चुम्ने उनको सपना सरकारी नियमका कारण अन्यौलमा थियो। सरकारले पर्वतारोहण सम्बन्धी नियमावली २०५९ संशोधन गरी दुई हात वा खुट्टा नभएको वा दुवै आँखाले देख्न नसक्नेलाई आरोहण अनुमतिमा रोक लगाएका कारण सन् २०१९ मा सगरमाथा चढ्ने योजना ‘पोष्टपोन्ड’ गर्दे उनी बेलायत लागेका थिए।
पाँचौं ग्रेट हिमालय पर्वतीय महोत्सवको दोस्रो दिन अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतारोहण दिवसको अवसर पारेर आयोजित पुरुष हाफ म्याराथनमा नेपाली सेनाका धावकले आधिपत्य कायम गरेका छन्।