पहिलोपटक हङकङ पठाइयो ‘सयपत्री र मखमली’
नेपालीहरूको महान् चाड तिहारलाई लक्षित गरी लगाइएको सयपत्री र मखमली फूल चितवनका किसानले हङकङ पठाएका छन्।
८ वैशाख २०८१ शनिबार
सयपत्री फूलखेतीको लागि ‘हब’ बन्दै तनहुँ
नेपालीको दोस्रो महान पर्व तिहारमा अत्यधिक मात्रामा सयपत्री र मखमली फूलको प्रयोग हुन्छ। तिहारको मुख्य दिन भाइटिकामा दिदीबहिनीले दाजुभाइलाई टीका लगाएपश्चात माला लगाइदिने प्रचलन छ।
मखमलीले ढपक्क ढाकेको गुन्डु (फाटोफिचर)
तिहार आउन अझै ६ दिन बाँकी रहँदा यहाँका किसान, गृहिणीलगायत फूल व्यवसायी फूल टिपेर माला उन्न व्यस्त देखिन्छन्।
मखमलीले मगमगाएको गुन्डुः छैन बजारको चिन्ता
बिहान फूल टिप्ने र दिउँसो माला उन्ने काम साउन यता स्थानीयहरुको दिनचर्या बनेको छ। किसानहरु एक/अर्कामा अर्मपर्म गरेर मखमलीको खेती गर्दछन्।
ढकमक्क फूलेको मखमली फूल (फोटो फिचर)
कहिल्यै नओइलाउने फूलको रुपमा परिचित मखमली फूल टिप्न वनमाला टोलका स्थानीयलाई अहिले चटारो छ।
तिहारको माला उन्दै वनमाला
फूलखेती गर्दै आएका अर्का किसान कल्पना वनमालाका अनुसार एक रोपनीमा धान लगाउनुभन्दा फूल लगाउनु फाइदा हुने गरेको छ। उनले सोही कारण गत वर्ष चार आनामा मात्र लगाएको फूल खेतीलाई यो वर्ष ३ रोपनीमा फूलखेती गरेको बताइन्।
घर आँगनको फूलबाट आम्दानी गर्दै गृहिणी
आफ्नै घर आँगन वरपरको डिलमा शोभाका लागि लगाइएको फूलबाटै केही आम्दानी हुन थालेपछि यहाँका सर्वसाधारण गृहिणीको थैलीमा नसोचेको अतिरिक्त आम्दानी पर्न थालेको हो।
_20191028094738-480x320-wm.jpg)
‘मखमली, सयपत्री र गोदावरी रैथाने होइनन्’
मखमली साउथ अमेरिका, पानामा र बाज्रिलमा पाइन्छ। त्यहीँबाट यी फूल नेपाल भिœयाएको इतिहास छ। गोदावरी चीन र एसियाका केही देशमा पाइन्छ। यो फूल तिनै देशबाट नेपाल भित्रिएको हो। सयपत्री पनि युरोपियन फूल हो।
नेपालले गर्छ: तिहारमा मखमली फूल निर्यात
नेपालीहरुको महान पर्व दशै सकिने बित्तिकै तिहारको झिलिमिली शुरू भैसकेको छ । धेरै जसोको आगनमा मखमली, गोदावरी, सयपत्रि फुलहरुले बगैचामा फुलीसकेका छन् । तिहारमा भाइटिका को लागि मखमली, सयपत्री फूलहरु, विभिन्न किसिमका बत्ती, दियो र सप्तरङ्गहरुबढी विक्री हुने गर्दछन् ।
मखमली काख, सन्न्यासी र गर्भवती गाई
म कार्यालय परिसरको कुर्सीमा बसेर घाम तापिरहेको थिएँ । हातमा ठूलो चिम्टा लिएका, गेरुवस्त्र धारण गरेका, अग्लो कदका ती सन्न्यासी मेरोछेउ आए । हप्काएको शैलीमा हिन्दीमै यस्तै–यस्तै भाव बोले, ‘तँ के ठान्छस् ? के म यहाँ मात्र खानका लागि भीख माग्दै हिँडेको छु ? यसबाहेकको मेरो अर्को कुनै उद्देश्य छैन, लक्ष्य छैन ?’
एउटै गाउँबाट तीन करोडको मखमली माला बिक्री
तिहार नजिकिएसँगै परम्परागत रुपमा मखमली फूलखेती गर्ने ताथलीको वनमाला समुदायलाई मखमली फूलको माला उन्न भ्याइनभ्याई भएको छ । तिहारको भाइटीकाका लागि मखमली फूलमाला उन्न चाँगुनारायण नगरपालिका– ९ को वनमाला समुदायका केटाकेटी, महिला र पुरुष माला उन्न र बजार पुर्याउन व्यस्त छन् ।
मखमली सपना !
माला उनिरहेका किसानले मालासँगै आफ्ना मखमली सपना पनि गाँस्छन् । अचेल गुन्डुका किसान फूल टिप्न र माला गाँस्न व्यस्त छन् । कोही भने बजारीकरणमा लागेका छन् । तिहारअगावै उनीहरूका घरमा मालाका भारी छन् । गुन्डुका महिलाका मुहारमा आत्मनिर्भरताको खुसी समेत झल्केको छ ।