तिहार सबैले अाअाफ्नै ढंगले मनाउँछन्। तिहारका पाँच दिनमा पशुपंक्षीको समेत पूजा हुने गर्दछ। सबैभन्दा हेपिएका काग र कुकुरलाई पनि तिहार पूजा गरिन्छ। यसैगरी गाई र गोरुको पूजा पछि भाइ टिका गरिन्छ। यसअर्थमा तिहारको महिमा थप फराकिलो छ।

तिहारमा मनोरञ्जन पनि भरपुर लिने गरिन्छ। अा–अाफ्ना शैलीमा तिहारमा रमाउने गरिन्छ। यहाँ केही सेलिब्रेटीका तिहार अनुभव प्रस्तुत गरिएको छ।

‘कुकुर फुकाएको घरमा सराप्दै हिड्थ्यौं’ :दीपाश्री निरौला/ अभिनेत्री एवं निर्देशक 

मेरो तिहारको तयारी खासै भएको छैन । मेरालागि दिदी–बैनीहरुले तिहारको तयारी गरिदिन्छन् । मेरा दुई दाजुभाइ छन् । उनीहरुलाई मनपर्ने लुगाकपडा दिदी–बैनीहरुले नै किनिदिन्छन् । टीकाको अघिल्लो दिन विराटनगर पुग्छु । 

तिहार भन्नेबित्तिकै मनमा रमाइलो महसुस हुन्छ । जताततै फूलैफूल देख्न पाइन्छ । झलमल्ल बत्ती बलेका घरहरु देखिन्छन् । 

पहिला हामी देउसी–भैलो खेल्न जाँदा एकदम रमाइलो लाग्थ्यो । घरैपिच्छे देउसी–भैलो खेल्न जाँदा दान दिने गर्छन् । कसले कति पैसा दिए भनेर हतार–हतार हेरिहाल्थ्यौँ ।  देउसी खेल्दै जाँदा अबेर हुन्थ्यो । पर कतै कुकुर भुकेको मात्र सुनिन्थ्यो । ‘कस्ता खाल्का मान्छे रहेछन्, देउसी–भैलो आउँदा पनि कुकुर फुकाएर राखिदिने’ भनेर जतातिर कुकुर भुकेका हुन्थे त्यता तिरको घरमा सराप्दै कराउँदै हिँड्थ्यौँ । 

‘काँक्रा चोर्ने मौका’
दीपकराज गिरी अभिनेता/निर्देशक  
बच्चाको बेलामा देउसी–भैलो खुब रमाइलो हुन्थ्यो । साथीहरु देउसी–भैलो खेल्न थाल्थे  । म र मेरा साथी अर्काका बारीमा पसेर काँक्रा चोर्न निस्कन्थ्यौँ । त्यो बेला त प्रायः हामीले चोरेर नै गाउँलेलाई सताएका थियौँ ।  

देउसी–भैलो अहिले पनि हेर्छु खेल्छु । पहिलाको जस्तो रमाइलो त हुँदैन तर पनि अरुको रमाइलो देख्दा मलाई पनि लाग्छ । मलाई तिहारका सबै कुरा मन पर्छन् । आफ्नो कल्चरमा रमाउन पाइन्छ । तिहारका गीतले नेपाली मौलिकता झल्काउने गर्छ । 

‘देउसी–भैलो नै रमाइलो’
कृष्ण काफ्ले, गायक 
तिहार मनाउन मन आतुर छ । गएका वर्षहरुमा जस्तै दिदी–बहिनीहरुको हातबाट टीका लगाएर सातै रङले सजिएर भाइटीका सेलिब्रेट गर्दैछु ।

तिहार आउँदा गाउँघर, सहर चारैतिर झिलिमिली बनाइन्छ । राति पनि उज्यालो देख्न पाइन्छ । देउसी–भैलोको रमाइलो नाचगानमा हुन्छ । तिहारै आयो लौ झिलिमिली भन्ने गीत बज्दा मनमा आनन्द लाग्छ । 
वर्ष दिनमा साथीभाइ, छरछिमेक मिलेरसँगै देउसी–भैलो खेली नाच्ने–गाउने गरिन्छ । धेरै जनाको घरमा देउसी–भैलो खेल्दै आशीष दिँदै हिँडिन्छ । अरुलाइ दुःख नदिई देउसी–भैलो खेल्दा रमाइलो हुन्छ । 

‘काग र कुकुर तिहार मनपर्छ’
सञ्चिता लुइँटेल,अभिनेत्री 
मेरा दाजुभाइ छैनन् । भाइटीकामा हामी दिदी–बैनीले एकअर्कालाई मिलेर नै भाइटीका मनाउने गरेका छौँ । एकअर्कालाई गिफ्ट साटेर भाइटीका मनाउँदै आएका छौँ । 

लक्ष्मीपूजा गर्नु, देउसी–भैलेहरु आएका बेला घरैमा रमाइलो गर्ने, सेलरोटी खाने, पटाका पड्काउने र झिलिमिली बत्ती बालेर घरै उज्यालो बनाइने भएकाले गर्दा मलाई तिहार खुब मनपर्छ । 

सानो छँदा त टोल र आफन्त सबैको घरमा भैलो खेल्न गइन्थ्यो । रमाइलो हुन्थ्यो । देउसी खेल्दा भट्याउने, आशीष दिने गरिन्थ्यो । सानोमा हातमा राखेर पटका पड्काउने हुँदा मेरो हात पूरै जलेको थियो । त्यो साल चाहिँ साह्रै बोर लागेको थियो । मेरो टिसर्ट जलेको थियो । तिहारको बेला मलाई यसैको झल्को आइरहन्छ । आफू जनावरप्रेमी भएर होला काग तिहार, कुकुर तिहार पनि उत्तिकै मन पर्छ ।

‘भैलो खेल्न मेकअपमै २ घण्टा’
बेनिशा हमाल,अभिनेत्री 
यसपालि मलाई तिहार लागेको छैन । मेरो दिजुमा खस्नुभएको कारण दसैँ तिहार मनाउन मिलेन । यसका कारण र कामको सिलसिलामा मुम्बई जाँदैछु । तिहार मनाउने भइदिया भए यतै हुन्थेँ होला । 

सानोमा देउसी भैलो खेल्न १÷२ घण्टा गइन्थ्यो होला तर मेकअप गर्न दुई घण्टाभन्दा बढी समय लगाइन्थ्यो । आफूलाई भैलो खेल्न भन्दा बढी मेकअप गर्न रमाइलो लाग्थ्यो ।  म सानैदेखि नाच्न माहिर नै मानिन्थेँ । सबैले नाच नाच भनेर गीत बजाइदिने गर्नुहुन्थ्यो ।  आफन्तकोमा देउसी खेल्न जाँदा पैसा अलिक बढी नै पाइन्थ्यो । हाम्रो चितवनमा दसैँ तिहारका बेला कार्यक्रम नै कार्यक्रम हुने गर्छन् । त्यस्ता कार्यक्रममा म सहभागी भै हाल्थेँ । 

‘असमको तिहार रमाइलो’
मिलन अमात्य,गायिका 
तिहारको सामग्री किनमेल गर्न थालेकी छु । आफ्ना लागि नयाँ कपडा किन्छु । मेरो घर असम, इन्डिया हो । त्यहाँ नेपाली भाषी नेपालीहरुले तिहार निकै राम्रो तरिकाले मनाउँछन् ।

मलाई नाच्न गाउन निकै मन पर्छ । म राम्रो नाच्थेँ पनि । त्यो बेलामा नेपाली ड्रेस लगाएर नेपाली गीतमा नाचिन्थ्यो । हाम्रो एउटा क्लब थियो, हिमालभात्री गोष्ठी भन्ने । यो क्लबबाट हामी नेपालीहरुको बस्तीमा गाडी लिएर नाच्न गाउन गइन्थ्यो । 

अलिक ठूलो हुँदै गएपछि पढाइको बोझ पनि बढ्दै जान थाल्यो । फेरि यही समयमा हाम्रो परीक्षा आउने भएकाले देउसी–भैलो खेल्न जान पाइएन । अरुले देउसी–भैलो खेलेको देखेर मन कटक्क खान्थ्यो । यो बेला पढ्नु नपरे नि हुन्थ्यो तर के गर्नु पढ्नै पर्ने भएकाले सारै नरमाइलो लाग्थ्यो । 

मेरो भाइ अस्ट्रेलियामा छ । त्यसैले यो पाला भाइटीका लगाइदिन पाइएला जस्तो छैन । ऊ धेरै टाढा भए पनि उसको भागको मसला चैँ राखिदिन्छु । अर्को तिहारमा हाम्रो भाइटीका हुन्छ, त्यो बेला दोब्बर मसला दिन्छु । 

‘बुबाको लुगा लगाएर देउसी खेलेँ’
शिल्पा पोखरेल, अभिनेत्री 
मेरो तिहारको किनमेल ममीले नै गरिदिनुभएको छ । मैले ममीलाई असन बजार लगेर के के किन्ने भन्नुहुन्छ त्यो किनिरहनुभएको छ । 

जताततै झिलिमिली हुन्छ । फूलहरु जताततै ढकमक्क फुलेका हुन्छन् । मनै फुरुङ्ग हुन्छ यो बेला । सानोमा देउसी–भैलो खेल्न एकदमै मनपर्ने मान्छे । देउसी–भैलो खेल्दा भट्याउन खुब सोखिन थिएँ । भैलो खेल्ने भनेको केटीहरुको लागि भन्ने थियो । केटाहरुको लागि  देउसी भइहाल्यो ।

केटीहरुले देउसी खेल्न हुँदैन भन्ने गर्थे । मलाई देउसी खेल्न खुब पर्ने अनि भोलिपल्ट पनि केटाहरुसँग देउसी खेल्न जाने गर्थें । राति बुबाको लुगा लगाएर केटा बनेर नै म देउसी खेल्न जान्थेँ । मलाई केटा नै हो भन्ने गर्थे । कसै–कसैले मेरो फुली देखेर यो त केटी पो रै’छे भनेर भन्नु हुन्थ्यो । नत्र कसैले थाहा पाउदैनथेँ । देउसीभरि बुबाको कपडा लगाएर देउसी खेल्दा रमाइलो लाग्थ्यो । देउसी खेल्दा पैसाभन्दा पनि चामल धेरै हुन्थ्यो ।  

‘फुच्चे भनेर पैसै नदिने’
जीतु नेपाल, हास्यकलाकार 
हामी ६ जना दाजुभाइ हौ । म कान्छो भाइ हुँ । मेरो एकजना दिदी मात्रै हुनुहुन्छ । बैनी छैनन् । मलाई ऊर्जा अधिकारीले दाइ मानेकी छन् । उनले मलाई भाइटीका लगाइदिने गरेकी छन् । मैले पनि उनलाई बैनी मानेको छु । 

त्यो समयमा हामी साना–साना फुच्चेहरु ठूला मान्छेको देउसी भैलोमा मिसिएर खेल्थ्यौँ । ठूला मान्छेको पछि लाग्दा धेरै दक्षिणा पाइन्थ्यो । तर भोलि बाँढ्ने बेलामा केटाकेटी भनेर कम पैसा दिन्थे । ठूला मान्छेले धेरै पैसा पाउने गर्थे । जसले भट्यायो उसले अलिक बढी पाउँथे । 

ठूलो मान्छेले थोरै रकम दिएका कारण अर्को सालदेखि हामीले आफ्नै ग्रुप बनाएर देउसी खेल्न हिँड्यौ । देउसी खेल्न गयो । मान्छे कोही उठ्दै नउठ्ने । रिस उठेर आगो भइन्थ्यो । 

‘भट्याउन खप्पिस’
डेबिड शंकर, गायक 
देउसी–भैलो खेल्दा साथीहरुले भट्याउने मलाई नै छान्थे । तेरो स्वर पनि राम्रो छ भनेर उक्साउँथे र म आफैं भट्याउँथेँ । भट्याउँदा राम्रो आशिक दिन जान्दछ, यो केटाले भन्ने गर्नुहुन्थ्यो । म आशिक राम्रो दिन माहिर नै थिए । जसले भट्यायो उसैले पैसा राख्न पाइन्थ्यो ।  

यसरी देउसी खेलेको पैसाले स्कुलका पुस्तकालयमा किताब किनेर राखिदिने गरेका थियौँ । कहिलेकाहीँ पैसा मिलाएर पिकनिक जाने गरेका थियौँ । तिहारमा देउसी खेल्न जाँदा पटका पड्काउने होडबाजी जस्तै चल्थ्यो । एकपटक पटका पड्काउँदा केही साथीहरु घाइते भए र लुगासमेत जल्यो ।

सायद खोर्सानी बम लहरै राखेर पड्काएका थियौँ । उनीहरु अगाडी थिए । जसले गर्दा उनीहरुलाई पटाकाले भेटेको थियो । सधैँ गाउँमा नै टीका लगाउने गरिन्थ्यो तर यसपाला मेरो बैनी काठमाडौंमै छिन् । मेरो दुईजना दिदी–बैनी हुन । दिदी विदेशमा हुनुभएकाले यसपालि बैनीले मात्रै टीका लगाउने भएकी छन् ।

प्रकाशित: २१ कार्तिक २०७५ ०७:१२ बुधबार