७ असार २०८२ शनिबार
image/svg+xml
पुरु रिसाल


पुरु रिसालका लेखहरु :

लाइयुआनको गौरवमा हेबेई प्रान्तको विकास फड्को

चिनियाँ हान राजवंशको पालामा स्थापना भएको लाइयुआन काउन्टीको दुई हजार वर्षभन्दा लामो इतिहास छ ।

सञ्चारमाध्यममा भाषिक विविधता र राससको मातृभाषाको समाचार सेवा

भाषाविना पत्रकारिताको कल्पना गर्न सकिन्न । संसारमा कुनै न कुनै भाषा प्रयोग गरेर नै पत्रकारिता वा आमसञ्चारमाध्यम सञ्चालन भइरहेका छन् ।

आमा

आमा तिमी, साँच्चै महान र सहनशील धर्ती, तिम्रो माया न किन्न सकिन्छ न भुल्न सकिन्छ न तिर्न सकिन्छ खालि बुझ्न सकिन्छ सदासदाका लागि, अस्ताएर टाढाटाढा हुँदा पनि, हृदयमा ज्योति बनेर बलिरहने, तिमी सृष्टिको अनुपम छहारी थियौ।

मुनामदनभन्दा प्रेमिल आमाबुबा

सम्पत्तिका नाममा एउटा क्यामेरा, ५०० रुपैयाँ र हृदयभरि प्रेम बोकी स्याङ्जाको वालिङबाट नेपालगन्ज झरेका मेरा बाबाआमाको जीवनकथा उधिन्ने हो भने रोचक एवं प्रेरणादायी उपन्यास बन्छ।

आकाशमा चराझैं उड्दा...

पोखराको सौन्दर्य नर्तकीले आफ्नो नाचको छमछम धुनमा सबैलाई मोहनी लगाए जस्तो आँखाबाट नहट्ने खालको छ। आँखाले हेरेर नथाकिने पोखरा शब्दमा पस्किन त गाह्रो नै छ।

पाँच रुपैयाँको कथा

हामीसँग सधैं पैसा हुँदैनथ्यो। कुनै बेला पैसा नभएर मैले भिडियो हेर्न नखोज्दा मेरो किताबबाट फुत्त ५ रुपैयाँ निस्कन्थ्यो। त्यो पैसा कसले राखिदिन्थ्यो, त्यतिबेला थाहा भएन। २८ वर्षपछि बल्ल त्यसरी पैसा राखिदिने मान्छे चिन्न पुगेकी छु।

अवस्था हेरी लकडाउन खोलौँ

संक्रमितको सम्पर्कमा आएकाको पहिचान गरी आवश्यक परीक्षण र आइसोलेसनमा राख्दा उपत्यकामा फैलने सम्भावना छैन । त्यसैले उपत्यका र संक्रमित नपुगिसकेका पहाडी जिल्लामा बाहिरबाट जानेलाई नियन्त्रण गरेर लकडाउनलाई बिस्तारै खुकुलो पार्न सकिन्छ ।

‘मङ्गलमान’ मा प्रतिविम्बित युगकवि सिद्धिचरण

युगौँयुगदेखि नेपाली समाजले यसको समूल अन्त्य चाहेको छ र त्यही समाजले यसलाई संरक्षण पनि गरिरहेको छ। यस्तो विकराल घडीमा मङ्गलमानले उठाएको छुवाछुत अन्त्यको आवाज नै कविको आवाज हो।

नसुन्ने सरकार

कानका विषयमा चासो दिइएको छैन। न त कान उपचारका लागि छुट्टै अस्पतालकै व्यवस्था गरिएको छ। यसलाई सरकारी उदासीनता भन्नु पर्ने हो कि ?

वृद्ध बढ्दै, युवा घट्दै

जुन रफ्तारमा नेपाल प्रौढबाहुल्य देश हुँदै छ, त्यो गति जापानको भन्दा पनि छिटो छ। जसले हाम्रो सामाजिक, आर्थिक, न्यायिकलगायत सबै क्षेत्रमा असर पार्ने निश्चित छ।

स्वेच्छिक मृत्यु : कुनै दिन पाउनेछ कानुनी मान्यता

कथाबाट सुरु गरौं– एकजना बूढो मान्छे जंगलमा दाउरा खोज्न गएछ । दाउराको भारी बोकेर फकि{ंदा उसलाई निकै थकाइ लागेछ । भोक र थकाइले ग्रस्त बूढाले दाउराको भारी डिलमा बिसाएर खुइ्यय गद{ै भनेछ, ‘मलाई काल पनि आएन ।’ यति भन्न नपाउँदै उसका अगाडि काल आएर ‘लौ लिन आएँ’ भन्यो । अनि बूढाले हात जोड्दै भनेछ, ‘साह्रै थकाइलाग्दो मुखबाट फुस्किएछ, अब चाँडै नातिको बिहे हुँदै छ । बिहे सकिएपछि लिन आउनु है !’

नेपाली विमान : गन्तव्य पाउनै गाह्रो

गरिब छौँ, हेपिएका छौँ। युरोपमा बनेका विमान नेपाली हवाई कम्पनीहरूले सेवामा लगाएका छन्, तिनै जहाज युरोप उड्न पाउँदैनन्। युरोपेली राष्ट्रले नेपाली विमानहरूलाई कालो सूचीमा राखेको छ, जति प्रयास गर्दा पनि उडान अनुमति दिने कुरै गर्दैनन् र बेलाबेला त्यहाँबाट अध्ययन गर्ने नाउँमा टोली नेपाल आउँछन। उड्डयन प्राधिकरण सक्दो प्रयास गर्छ, तर आकाश खुला गर्ने कुनै संकेत छैन। यता एसियाली मुलुकहरूमा गन्तव्य बढाउने प्रयास नेपाल वायुसेवा निगमले गर्दै आएको छ, तर कुन गोप्य शत्रु लाग्छ– दक्षिण कोरियामा समेत उडान अनुमति पाउँदैन। जापानसँगको पुरानो नाताले गर्दा ओसाकासम्म उडान गर्न दिएको छ। यसो हिसाब गर्ने हो भने ओसाकाभन्दा नारिता निकै पायक पथ्र्याे।

बेरोजगारी अन्त्यमा शंका

२०७५ साउन ५ गते संसद्को लगभग दुईतिहाइ मताधिकार पाएको र हाल ठूलो पार्टीसमेत रहेकोे नेकपाको सरकारले आफ्नोे नीति तथा कार्यक्रम संसद्बाट पारित ग¥यो। उक्त कार्यक्रमले नेपालमा बेरोजगारी अन्त्य गर्न आफ्नै शैलीले विभिन्न नवीन अस्त्रहरूको प्रक्षेपणसमेत ग¥यो। साथै अस्त्रहरू सर्वस्वीकार्य हुन आवश्यक पर्ने स्रोत, साधन, माध्यम तथा दरो योजनाहरूको उचित व्यवस्थासमेत गर्ने जमर्को भयो। एक÷दुई गर्दै १२ महिना तथा थप समय व्यतीत भए। सरकारले बेरोजगारीको मूल चूरो त भेट्टाउन सक्यो, तर २०७६ असार मसान्तसम्म बेरोजगारी अन्त्य गर्नेगरी विभिन्न स्थानीय तहमार्फत बजेट निकासा भई कति स्थानमा कार्यान्वयन भइसकेको र कतिमा हुने क्रममा रहेको देखियो। स्थानीय तहले संकलन गरेका तथ्यांक र अल्पकालीन रोजगारी प्रदानपश्चात् कार्यक्रम सफल भएको देखियो।

अव्यावहारिक कल्पना

कैयौँ यस्ता विषय हुन्छन्, जसलाई योजनाकारहरू तत्कालै सम्भव हुने कल्पनाको आधारमा बजारीकरण गर्दछन् । योजनाकारको ठम्याइ प्रविधिको प्रयोग गर्दैमा र स्मार्ट सिटी बन्ने कुरा राम्रो लाग्दैमा कार्यरूपमा आउँदैन।

शीर्षक, लेखका वा ट्यागमा खोज्नुहोस्