गणतन्त्रका घुन/पुतली
वडा सदस्यदेखि सङ्घीय सांसदसम्म सबैलाई अवैतनिक बनाउनुपर्छ। यसो गर्न सके सङ्घीयताका ९० प्रतिशत घुन÷पुतली आफैँ बाटो लाग्छन्।
१५ वैशाख २०८१ शनिबार
रघुनाथ लामिछाने
रघुनाथ लामिछानेका लेखहरु :
सरकार खोज्दै खाल्टेबासी
आफ्नो पनि पुनर्स्थापना हुनुपर्ने माग राखी सयौँ पटक विभिन्न सरकारी निकाय धाइसके यहाँका पीडितहरू। जुन कुरा जिल्ला प्रशासन कार्यालयलाई थाहा नभएको पक्कै हैन।
कार्यपालिकाको धज्जी उडाइँदै
कार्यपालिका सदस्यलाई जिम्मेवारी थाहा नदिनु भनेको गुमराहमा राख्नु हो। यसरी अन्धकारमा राखिएपछि ऊ अगाडि बढ्छ नै कसरी? यो भनेको सरासर संवैधानिक व्यवस्थाको खिल्ली उडाउनु हो।
किसान परिचयपत्रको अर्थ
वर्गीकरणसहितको किसान परिचयपत्र भूमि, सम्पत्ति, गरिबी, स्वामित्व लगायत धेरै कुरा मापन गर्ने आधार हो। पालिकाहरूले नीति/योजना बनाउँदा यही परिचयपत्र निर्माणका क्रममा सङ्कलित तथ्याङ्कलाई आधार बनाउन सक्छन्।
भूमिकाबिहीन दलित कार्यपालिका सदस्य
मुलुकमा सबै भन्दा बढी दलित समुदायको बसोबास भएको मधेस प्रदेशका ९ सय ७० कार्यपालिका सदस्यमध्ये दलित समुदायबाट ३ सय २९ जना छन् तर अपवादबाहेक कोही पनि न आफ्नो भूमिकाबारे जानकार छन् न त सन्तुष्ट नै।
कटौती गरेको सेवा सुरु नगर्दा क्यान्सरका बिरामी मर्कामा
भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालले कटौती गरेको रेडियोथेरापी सेवा पुनः सञ्चालन नहुँदा क्यान्सरका हजारौँ बिरामी मर्कामा परेका छन्।
निजी अस्पताल पोस्न रेडियोथेरापी सेवा बन्द
क्यान्सर रोगको रोकथाम र उपचारमा संलग्न काठमाडौं उपत्यकामा सञ्चालित एक मात्र सरकारी अस्पताल भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालले रेडियोथेरापी सेवा बन्द गर्ने भएपछि हजारौं क्यान्सरका रोगीलाई मर्का पर्ने भएको छ।
विष्णुबहादुरको विरासत
आफ्नै बाबु ३–४ सय बिघाका ठूला जमिनदार। तर उनको सन्तुष्टिको आधार बाबुको सम्पत्ति बन्न सकेन। किसानको हँसिलो मुहार रोजे उनले। त्यसैले जमिनदारविरुद्ध उत्रे, घोषितरूपमै।
के नेपाल भोकमरी उन्मुख भएकै हो ?
हाम्रो जस्तो कृषिप्रधान देशमा जनतालाई आकर्षित तुल्याउने भनेकै कृषिमै हो । तर कृषि तथा पशुपन्छी नाम गरेको मन्त्रालय मात्र कर्मचारीको हकहितका लागि गठन भएको ठानिएपछि छिमेकी मुलुकमा आश्रित हुन जानुको विकल्प नदेखिएको हो ।
चमत्कार गर्न सक्छ बाँझो जग्गाले
अहिले स्थानीय सरकारहरूले जुन गतिमा बाँझो जग्गा उपयोगप्रति तदारुकता देखाएका छन्, यसलाई जारी राख्ने हो भने केही वर्षभित्रै हामी खाद्यान्न उत्पादन र व्यवस्थापनमा चमत्कार गर्न सफल हुनेमा शङ्कै छैन ।
भोकमरी लाग्दैन कृषि मन्त्रीज्यू
हामीकहाँ नेपालीलाई चाहिने जति खाद्यान्न उत्पादन पक्कै हुन्छ तर हामीले आफैँ उत्पादन गरेका खाद्यान्न मिलाएर खान जानेनौँ । त्यसैले सबैले भने जति भात खान नपाउनुलाई हामीले भोकमरीको लालमोहर लगाइदियौँ जबकि यो भोकमरी नभई भातमरी मात्र हो ।
जगतलाई सन्देश
हजारौँ मानिसले १ वर्षसम्म घर नफर्कने व्रत लिएका छन्। दुनियाँका लागि समय दान दिएर लागेका उनीहरूको विश्वास छ– गरिबी र अन्याय निर्मूल पार्न कठिन छ तर सम्भव छ।
कार्यस्थलमा हुने यौन हिंसा र सुरक्षा
कार्यस्थलमा हुने यौन दुर्व्यवहार नियन्त्रण क्षेत्रमा पनि यही अवस्था छ। भएका कानुन लागु नगर्ने तर नभएका कानुन अघि सारेर ‘कारबाही गर्न सकिएन’ भनेर गोहीको आँसु चुहाउने प्रवृत्तिले निरन्तरता पाइरहेको छ।
गरिबी बढाउने प्रपञ्चविरुद्ध
एकातिर प्राविधिक उद्योगले पु-याएका योगदानभन्दा ३ गुणा बढी अर्थात् प्रतिवर्ष १० खर्ब ८० अर्ब अमेरिकी डलर बराबरको योगदान महिलाले बिनापारिश्रमिकका सेवामूलक कार्य गरेर विश्व अर्थतन्त्रमा पु-याइरहेका छन्।
ख्वै किसानको मोल ?
पशु सेवा कार्यालय, दार्चुलाले १०० वटा बोयर बोका खरिद गरेकामा ५७ मात्र वितरण भए। ४३ बोका कहाँ हराए ? यति बोकाको गोठालो हुने हैसियतसम्म नभएको कृषि मन्त्रालयले मुलुकको यति ठूलो कृषि क्षेत्र कसरी संरक्षण गर्ला ?