साहित्य परिषद् भुटानले भुटानी नेपाली साहित्यमा योगदान दिएका विशिष्ट व्यक्तित्वलाई पुरस्कार प्रदान गरेको छ। नेपाल प्रज्ञाप्रतिष्ठानमा आयोजित उक्त कार्यक्रममा भुटान मूल थातथलो रहेका भुटानीहरूका विभिन्न विधाका नौ पुस्तक लोकार्पण गर्दै प्रमुख अतिथि नेपाल प्रज्ञाप्रतिष्ठानका कुलपति गंगाप्रसाद उप्रेतीले यस परिषद्ले नेपाली भाषा साहित्यका माध्यमबाट विश्वमा छरिएर रहेका सबै नेपालीलाई जोड्ने काम गरेको बताए।
पुनर्वासपछिको भुटानी कविताको सन्दर्भमा प्रज्ञाप्रतिष्ठानले सहकार्य गर्दै अघि बढ्नुपर्ने कुरा औंल्याए।
भुटानी नेपाली भाषा साहित्यको क्षेत्रमा निरन्तर कार्य गर्दै नेपाली भाषाको विकासमा योगदान गरेका विशिष्ट व्यक्तित्वहरूलाई पुरस्कार अर्पण सो कार्यक्रममा नेपाल बाहिर बसेर नेपाली भाषाको अनवरत सेवा गर्दै भाषाकै माध्यमबाट सबै नेपालीलाई जोड्न सक्षम दिलकुमारी भण्डारी सिक्किमलाई परिषद् भाषा सेवा पुरस्कार २०२२, भुटानी मानिसको जीवन जगत्का यावत पक्ष जोड्दै नेपाली भाषा र साहित्यका माध्यमबाट विभिन्न कृतिमा भुटानी नेपाली समाजको चित्रण गर्दै अनवरत सेवा गर्दै आएका प्राडा गोविन्दराज भट्टराईलाई परिषद् साहित्य सेवा पुरस्कार २०२२, भुटानी डायस्पोराको खोजअनुसन्धानमा विद्यावारिधि गरेका डा. रामजी तिम्सिनालाई परिषद् साहित्य अनुसन्धान पुरस्कार २०२२ र भुटानी शरणार्थीका जीवनसँग निकै नजिक रही उनीहरूका कथाव्यथा समेटेर कृतिका साथसाथै चलचित्र समेत निर्माण गरेका प्रकाश आङ्दम्बेलाई परिषद् युवा साहित्य पुरस्कार प्रदान गरियो।
उक्त कार्यक्रममा भुटानी स्रष्टाहरूका पुनर्वासपछिका विभिन्न विधामा भुटानी नेपाली कविता, आमाको काख, उच्छेदन, यक्ष प्रश्नहरू, चिताको आगो साँच्चै तातो हुँदो रहेछ, जो स्मृतिमा मात्र बाँचिरहेका छन्, डायस्पोरामा भाषा शिक्षण र बद्लिएको कर्तव्य शीर्षकका नौ पुस्तक लोकार्पण गर्दै भुटानी नेपाली साहित्य विश्वसाहित्यमा उभिएको चर्चा गरिएको थियो।
सुरुमा नेपाल भाषा परिषद् भुटान स्थापना भई पछि साहित्य परिषद् भुटानका नामले भाषा साहित्यका क्षेत्रमा विभिन्न कार्य गरिरहेको र अझै उत्कृष्ट कार्य गर्ने प्रतिबद्धता जनाउँदै साहित्य परिषद् भुटानका साहित्य प्रकाशन विभाग प्रमुख रमेश गौतमले परिषद्को स्थापनाका लागि गंगा लामिटारेको योगदानको चर्चा गर्दै परिषद्का स्थापना, यसका गतिविधि र सहकार्यको चर्चा गरेका थिए।
‘भाषा हो सभ्यता हाम्रो सारा उदय उन्नति,जित, वैभव भाषामै बाँच्दछन् पछिसम्म यी।’
मूल नारामा स्थापित यस संस्थाले आफूलाई दिएको सम्मानले कृतज्ञ भएको प्रसंग उल्लेख गर्दै प्राडा गोविन्दराज भट्टराईले भुटानी नेपालीहरूले भोग्नुपरेको पीडा, दुख र आजको सम्मानयुक्त जीवनशैलीको तुलना गरे।
२०२६/२७ तिर भुटानमा गई आफूले नेपाली भाषा पढाएको सम्झिदै तिनका कथालाई मुगलान उपन्यासमा सचित्र उतारेको चर्चा गरे। भुटानबाट नेपाल हुँदै तेस्रो मुलुक पुगेका भुटानी नेपालीहरूले आफ्नो भाषा, कला संस्कृति साथै लगेको र त्यसको श्रीवृद्धिका लागि मिहिनेत गरिरहेका तथा छरिएर रहेका भुटानीहरूको रचना प्रकाशित भएकोमा निकै खुशी लागेको बताए।
पुनर्वासपछिका भुटानी नेपाली कविताको चर्चा गर्दै समालोचक डा.गीता त्रिपाठीले यस पुस्तकमा समाविष्ट कविताले भुटानबाट विस्थापित हुनुपरेका पीडा, स्वजातिबोध, अस्तित्वको खोज र डायस्पोरिक अवस्थाको चित्रण गरेको कुरा व्यक्त गरे।
समग्र कविताले नेपाली भाषाप्रतिको मोह र कलासंस्कृतिको अनुरागलाई प्रतिबिम्बन गरेको छ भन्ने विचार अभिव्यक्त गर्दै त्रिपाठीले विश्वसाहित्यमा भुटानी नेपाली समाजको दरिलो उपस्थिति भएको बताए।
कार्यक्रममा उपस्थित भई कार्यक्रम र भुटानी नेपाली भाषा साहित्यको योगदान बुझेर गरिमालाई उच्च बनाइदिएको आभार व्यक्त गर्दै कार्यक्रममा सभापति साहित्य परिषद् भुटानका सचिव खेम रिजालले सहयोगी संघसंस्था तथा नेपाल प्रज्ञाप्रतिष्ठानलाई धन्यवाद दिएका थिए।
प्रकाशित: २७ भाद्र २०७९ ०६:४४ सोमबार
