निगम व्यवस्थापनले पनि तत्काल दुईथान ठूलो आकारका वाइड बडी जहाज आवश्यक रहेको भन्दै खरिद गर्न आवश्यक रकम जोहो गर्नतिर लागेको छ । यसका लागि स्वदेशका सरकारी तथा निजी क्षेत्रका वित्तीय संस्थादेखि विकल्पका रूपमा विदेशी वित्तीय संस्थासँग ऋण लिने विकल्पसहित निगम अगाडि बढेको छ ।
निगमका फाइनान्स, कमर्सियल, मार्केटिङ र कर्पोरेट डाइरेक्टर सदस्य रहेको उक्त उपसमितिले तयार पारेको प्रतिवेदनमा मुलुकको उड्डयन बजारअनुसार युरोपेली जहाज निर्माता कम्पनी एयरबसमा निर्मित 'ए३३०–२००' सिरिजका दुईथान वाइड बडी उपयुक्त रहेको उल्लेख छ ।
'तयार भएको प्रतिवेदन सञ्चालक समितिमा पेस गरिसकेका छौं,' उसमितिका सदस्य एवं निगमका कर्पोरेट डाइरेक्टर तथा प्रवक्ता रामहरि शर्माले मंगलबार नागरिकसँग भने, 'सञ्चालक समितिले अब प्रतिवेदनअनुसार काम अगाडि बढाउँछ र चाँडै नै वाइड बडी खरिद विषय टुंगोमा पुग्छ ।'
निगमले एयरबसमा उत्पादित २ सय ५० देखि २ सय ८० सिट क्षमतायुक्त ए३३०–२०० सिरिजका दुईथान जहाज ल्याएर लामो दुरीका गन्तव्यमा उडान गर्ने योजना बनाएको छ । योजनाअनुसार महाप्रबन्धककै संयोजकत्वमा गठित उपसमितिले बजारदेखि यात्रुको माग हुँदै गन्तव्यलगायत अध्ययन गरी प्रतिवेदन तयार पारेको हो ।
निगमले पछिल्लो पटक खरिद गरी ल्याएका १ सय ५८ सिट क्षमतायुक्त 'ए३२०–२००' सिरिजका दुईथान जहाज पनि एयरबसमै उत्पादन भएका हुन् । त्यस्तै करिब तीन दशक पुराना 'बि७५७' सिरिजका दुईथान जहाज पनि छन् । यी जहाज अमेरिकी जहाज निर्माता कम्पनी बोइङमा उत्पादन भएका हुन् । यिनमा १ सय ९० सिट छन् ।
'ए३२० ले लङ हलमा उडान गर्न सक्दैन, यो सानो जहाज भएकाले एकतर्फी चार घन्टासम्म मात्र उडान गर्न सक्छ,' सम्बद्ध एक अधिकारीले भने, 'अनि बि७५७ को जति सिट पनि छैन । त्यसकारण वाइड बडी खरिद गर्नुको विकल्प हामीसँग छैन । वाइड बडी सञ्चालनमा आएपछि मात्र बि७५७ लाई विस्थापन गर्ने योजना छ ।'
उनका अनुसार वाइड बडीमा एयरबसमा नभई बोइङको 'बि७८७' सिरिजका जहाजको विकल्प पनि छ । तर, अब निगम व्यवस्थापन एयरबसका जहाजमात्र खरिद गर्ने योजनामा रहेका कारण ए३३०–२०० नै खरिद गर्ने तयारीमा लागेको छ । नेपाल उडान गरिरहेका आधा दर्जन वायुसेवा कम्पनीले राम्रो व्यापार भएका कारण वाइड बडी जहाज नै उपयोग गरिरहेकाले निगम पनि वाइड बडी नै खरिद गर्ने तयारीमा छ ।
निगम अधिकारीहरूले निरन्तर काम अगाडि बढ्यो भने एक वर्षभित्र एउटा वाइड बडी काठमाडौं ल्याउन सकिने दाबी गरेका छन् । त्यो जहाजले पहिलो उडान जापानको टोकियो वा दक्षिण कोरियाको सोलमध्ये एकमा गर्ने निगमको व्यापारिक योजनामा उल्लेख छ । यो जहाजले एकतर्फी सिधा ९ देखि १० घन्टा उडान गर्न सक्छ ।
पहिलो जहाज आएको बढीमा तीनदेखि चार महिनाभित्र अर्को वाइड बडी ल्याउने गरी निगमले काम गरिरहेको छ । ग्लोबल टेन्डर आह्वान गर्दा जहाज निर्माता कम्पनी एयरबस, जहाज भाडामा दिने लिजिङ कम्पनी, अन्तर्राष्ट्रिय वायुसेवा कम्पनीलगायतले सहभागिता जनाउन पाउने अर्का एक अधिकारीले बताए । निगमले सकेसम्म सन् २०१४ भन्दा यता उत्पादन भएका ए३३०–२०० जहाज खरिद गर्ने सर्त राख्ने जनाएको छ ।
निगमले विगतमा बेलायतको लन्डन, फ्रान्सको पेरिस, जर्मनीको फ्र्यांकफर्ट, जापानको ओसाका, चीनको सांघाई लगायत 'लङ हल' गन्तव्यमा उडान गरिसकेको छ । दुईथान वाइड बडी काठमाडौं आएर उडान गर्न थालेपछि लगत्तै अर्को दुईवटा सानो आकार (न्यारो बडी) का ए३२०–२०० जहाज पनि खरिद गर्ने निगमको योजना छ । यति गर्न सके अन्तर्राष्ट्रिय उडान गर्न आठथान जहाज हुनेछन् भने मुलुकको उड्डयन बजारको १६ प्रतिशत हिस्सा ओगट्न सकिने लक्ष्य निगमको छ ।
निगमका अनुसार टोकियो र सोलका लागि सातामा तीन-तीन उडान गर्ने गरी तालिका बनाइएको छ । जापान र कोरियापछि साउदी अरबको दम्माम, चीनको सांघाई र अस्ट्रेलियाको सिड्नी उडान गर्ने योजना छ । दम्माम र सांघाई सिधै उडान गरिने तथा सिड्नी जान भने सिंगापुरको चांगी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थललाई 'ट्रान्जिट' बनाइने छ ।
वाइड बडी खरिद उपसमिति गठन
नेपाल वायुसेवा निगम सञ्चालक समितिले ठूलो आकारका दुईथान 'वाइड बडी' जहाज खरिद गर्न उपसमिति गठन गरेको छ ।
आगामी दुई महिनाभित्र प्रतिवेदन पेस गर्ने गरी अर्थ मन्त्रालयका सहसचिव तथा निगम सञ्चालक समिति सदस्य सूर्यप्रसाद आचार्यको संयोजकत्वमा चार सदस्यीय 'वाइड बडी जहाज खरिद उपसमिति' गठन भएको हो । उपसमितिका सदस्यमा निगमका नायब महाप्रबन्ध रमेशबहादुर शाह, कर्पोरेट डाइरेक्टर तथा प्रवक्ता रामहरि शर्मा र सञ्चालक सदस्य निमानुरु शेर्पा छन् ।
निगमका महाप्रबन्धक सुगतरन्त कंसाकारको संयोजकत्वमा गठित 'वाइड बडी जहाज खरिद अध्ययन उपसमिति' को प्रतिवेदन थप अध्ययन गरी जहाज खरिदको निर्णय गर्न खरिद उपसमिति गठन भएको हो । आचार्यको उपसमितिको प्रतिवेदन आएपछि सञ्चालक समितिले जहाज खरिदको निर्णय गर्ने छ ।
'आर्थिक, व्यावसायिक र प्राविधिक विषय समेटेर तयार पारिने प्रतिवेदनपछि सञ्चालक समितिले जहाज खरिद गर्ने निर्णय गर्ने छ,' सम्बद्ध अधिकारीले भने, 'त्यसपछि ग्लोबल टेन्डर आह्वान हुने छ।'
प्रकाशित: २२ वैशाख २०७३ ००:२६ बुधबार
