अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बुधबार ७५ भन्दा बढी देशहरूमा ९० दिनको लागि पारस्परिक करहरू रोकेका छन्। उनले एक हप्ताभित्र आफ्नो निर्णय उल्टाउनुको कारण देशहरूसँगको नयाँ व्यापार वार्तालाई उल्लेख गरे।
यद्यपि, उनीहरूले यो छुटमा चीनलाई समावेश गरेका छैनन्, बरू यसमा लाग्ने भन्सार १०४ प्रतिशतबाट बढाएर १२५ प्रतिशत पुर्याएका छन्। चीनले प्रतिशोधात्मक ८४ प्रतिशत कर लगाएपछि ट्रम्पले यो कदम चालेका हुन्।
ट्रम्पले ट्रुथ सोसलमा लेखेका छन्, 'चीनले विश्व बजारको अनादर गरेको छ, त्यसैले म चीनमाथिको भन्सार कर १२५ प्रतिशतमा बढाउँदैछु। यो तुरुन्तै लागू हुनेछ। आशा छ कि आगामी समयमा चीनले अमेरिका र अन्य देशहरूलाई लुट्ने दिन सकिएको कुरा बुझ्नेछ।'
सम्झौता गर्ने देशहरूका लागि भन्सार १० प्रतिशत कायम रहने
ट्रम्पले भने, '७५ भन्दा बढी देशहरूले अमेरिकाका प्रतिनिधिहरूलाई बोलाएका छन् र यी देशहरूले मेरो कडा सुझावमा अमेरिकाविरुद्ध कुनै पनि हिसाबले बदला लिएका छैनन्। त्यसैले मैले ९० दिनको पज स्वीकार गरेको छु। भन्सार शुल्कमा यो विरामले नयाँ व्यापार सम्झौताहरूमा वार्ता गर्न समय प्रदान गर्नेछ।'
सोही समयमा ट्रेजरी सेक्रेटरी स्कट बेसान्टले भने अमेरिकासँग वार्ता गर्न इच्छुक देशहरूका लागि दर १० प्रतिशतमा घटाइने बताए। जसमा क्यानडा र मेक्सिको पनि समावेश छन्।
मन्दी र मुद्रास्फीतिको जोखिम र ट्रम्पका नजिकका सहयोगीहरू पनि करको विरुद्धमा
१. ट्रम्पको ट्यारिफका कारण अमेरिकासहित विश्व बजारमा १० ट्रिलियन डलरको गिरावट आएको थियो। यद्यपि, भन्सार शुल्क रोक्ने निर्णयको केही घण्टाभित्रै अमेरिकी शेयर बजारको मूल्य ३.१ ट्रिलियन डलरले बढ्यो।
२. ट्रम्पका धेरै नजिकका सल्लाहकारहरू र आफैँ एलोन मस्कले ट्यारिफ युद्ध रोक्न सल्लाह दिएका थिए। ट्रम्पको रिपब्लिकन पार्टीका नेताहरू पनि करको विरुद्धमा थिए। मिच म्याककोनेल, रान्ड पल, सुसान कोलिन्स र लिसा मुर्कोवस्कीले शुल्कलाई "असंवैधानिक, अर्थतन्त्रलाई हानिकारक र कूटनीतिक रूपमा खतरनाक" भने।
३. भन्सार शुल्कले अमेरिकी बन्डहरूको अप्रत्याशित बिक्रीलाई ट्रिगर गर्यो। कच्चा तेलको मूल्यमा ठूलो गिरावट आएको थियो, अवस्था कोरोना कालको जस्तै बन्दै गएको थियो।
४. वाल स्ट्रिट बैंकहरूले चेतावनी दिएका थिए कि शुल्कले अमेरिकामा मुद्रास्फीति, बढ्दो बेरोजगारी र मन्दी निम्त्याउनेछ।
५. अमेरिकाले चीनबाट ४४० अर्ब डलर आयात गर्छ। यसले यसमा १२४% कर लगाएको छ। चीनबाट उत्पादनहरू आयात गर्ने अमेरिकी कम्पनीहरूका लागि वैकल्पिक आपूर्तिकर्ताहरू खोज्नु अब ठूलो चुनौती बन्दै गएको थियो। यस्तो अवस्थामा, यी कम्पनीहरूको आपूर्ति शृङ्खलाका लागि अन्य देशहरूमा कर लगाउनु आवश्यक थियो।
घोषणा हुने बित्तिकै अमेरिकी शेयर बजार १० प्रतिशतले बढ्यो
ट्यारिफ रोक्ने घोषणा हुनुभन्दा ४ घण्टा अगाडि ट्रम्पले ट्रुथ सोसलमा लेखेका थिए, 'यो खरिद गर्ने राम्रो समय हो। यसपछि, ट्रम्पले पारस्परिक ट्यारिफ रोक्ने घोषणा गर्ने बित्तिकै, शेयर बजार फेरि उछालमा फर्कियो।'
चीनमाथि किन कर बढायो?
अमेरिकी अर्थमन्त्री स्कट बेसेन्टले भने, 'ट्रम्पले बढ्दो व्यापार युद्धको बीचमा भन्सार शुल्क फिर्ता लिएर अमेरिका विरुद्ध मोर्चा नखोलेका देशहरूलाई प्रोत्साहित गरेका छन्। किनभने बुधबार नै चीनले अमेरिकामाथिको भन्सार ३४ प्रतिशतबाट बढाएर ८४ प्रतिशत पुर्याउने घोषणा गरेको थियो। त्यसैले ट्रम्पले चीनमाथिको भन्सार १०४ प्रतिशतबाट बढाएर १२५ प्रतिशत पुर्याए।
ईयुमा स्पष्टता छैन?
बुधबार नै युरोपेली संघका २७ सदस्य राष्ट्रहरूले पनि २३ अर्ब डलर (१.८ लाख करोड रुपैयाँ) मूल्यका अमेरिकी उत्पादनहरूमा कर लगाउने प्रस्तावलाई अनुमोदन गरेका छन्। ईयुमा भन्सार दरहरू के हुने छन् भन्ने बारेमा कुनै स्पष्टता छैन।
ट्रम्प प्रशासनले ९० दिनको विराम उनीहरूको रणनीतिको एक हिस्सा भएको दाबी गरेको छ। ट्रम्पले ७५ देशले सम्झौताको लागि अनुरोध गरेको दाबी गरेका थिए। अब उनले यी देशहरूसँग मोलमोलाई गर्न भन्सार प्रतिबन्धको यो अवधि प्रयोग गर्ने छन्।
चीनले नयाँ उद्योग र नवप्रवर्तन बढाउनमा ध्यान केन्द्रित
चीनसँग लगभग ६०० अर्ब पाउण्ड (लगभग ७६० अर्ब डलर) बराबरको अमेरिकी सरकारी बन्ड छ। यसको अर्थ चीनसँग अमेरिकी अर्थतन्त्रलाई प्रभाव पार्ने ठूलो शक्ति छ। यसैबीच, चीनले पनि आफ्नो तयारी सुरु गरिसकेको छ।
चीनले औद्योगिक क्षेत्रलाई १.९ ट्रिलियन डलरको थप ऋण दिएको छ। यसकारण यहाँ कारखानाहरूको निर्माण र स्तरोन्नतिले तीव्रता पायो। हुवावेले सांघाईमा ३५,००० इन्जिनियरहरूको लागि अनुसन्धान केन्द्र खोलेको छ, जुन गुगलको क्यालिफोर्निया मुख्यालयभन्दा १० गुणा ठूलो छ। यसले प्रविधि र नवप्रवर्तन क्षमता अभिवृद्धि गर्नेछ।
उत्पादन बढाउन ट्रम्पले पारस्परिक कर लगाए
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले अप्रिल २ मा अन्य देशहरूमा पारस्परिक कर लगाउने घोषणा गरे। यसमा भारतमाथि २६ प्रतिशत कर लगाउने घोषणा गरिएको थियो। एजेन्सी
प्रकाशित: २८ चैत्र २०८१ ०७:२४ बिहीबार