दक्षिण कोरियाका कार्यवाहक राष्ट्रपतिले जुन ३ मा राष्ट्रपति निर्वाचन हुने घोषणा गरेका छन्।
पूर्वराष्ट्रपति युन सुक योलले मार्शल ल घोषणा गरेर नागरिक शासन अवरुद्ध गर्ने प्रयास गरेपछि उनलाई महाभियोग लगाएर पदबाट हटाइएको थियो। त्यसपछि दक्षिण कोरिया डिसेम्बरदेखि प्रभावकारी नेतृत्वविहीन अवस्थामा छ।
गत हप्ता अदालतले युनको महाभियोगलाई सदर गर्यो। यो फैसलाले उनलाई पदबाट हटाएसँगै ६० दिनभित्र नयाँ निर्वाचन गर्नुपर्ने नियमअनुसार निर्वाचनको बाटो खुलेको हो।
प्रधानमन्त्री हान डक–सुले राष्ट्रिय निर्वाचन आयोग र सम्बन्धित निकायहरूसँग छलफल गरेर सहज निर्वाचन सुनिश्चित गर्न र राजनीतिक दलहरूलाई तयारीका लागि पर्याप्त समय दिने गरी यो मिति तोकिएको बताए। उनले जुन ३ लाई अस्थायी सार्वजनिक बिदा बनाएर मतदान सहज बनाउने जानकारी पनि दिए।
हानले मन्त्रालय र राष्ट्रिय निर्वाचन आयोगलाई निष्पक्ष, पारदर्शी र जनताको विश्वास जित्ने निर्वाचनका लागि पूर्ण तयारी गर्न निर्देशन दिएका छन्। नियमित निर्वाचनमा राष्ट्रपतिलाई दुई महिनाको सङ्क्रमणकालीन अवधि दिइन्छ, तर जुन ३ को निर्वाचनमा विजयी हुने व्यक्ति अर्को दिनदेखि नै पदमा नियुक्त हुनेछ। अहिले प्रधानमन्त्री हानले कार्यवाहक राष्ट्रपतिको भूमिका निर्वाह गरिरहेका छन्। उनको आफ्नै महाभियोग संवैधानिक अदालतले खारेज गरेपछि उनले हालै काम सुरु गरेका हुन्।
चुनावी अभियान मे १२ देखि सुरु
राष्ट्रपति निर्वाचन सामान्यतया बुधबार हुने गर्छ, तर रिक्त पदपूर्तिका लागि आयोजित निर्वाचनमा कुनै विशेष दिन तोकिएको छैन। आधिकारिक चुनावी अभियान मे १२ देखि जुन २ सम्म चल्नेछ।
विपक्षी नेता ली जे–म्युङ हालसम्मको जनमत सर्वेक्षणमा अगाडि छन्। पछिल्लो ग्यालप सर्वेक्षणअनुसार उनको समर्थन दर ३४ प्रतिशत छ। उनको पार्टीले राष्ट्रिय विधानसभामा नियन्त्रण कायम गरेको छ। सन् २०२२ को राष्ट्रपति निर्वाचनमा उनी युनसँग थोरै मतले पराजित भएका थिए। कानूनी समस्याका बाबजुद उनले मुख्य विपक्षी दलको नेताका रूपमा राजनीतिक पुनरागमन गरेका छन्।
दोस्रो स्थानमा श्रममन्त्री किम मुन–सु छन्, जसले ९ प्रतिशत मतसहित युनको पिपल्स पावर पार्टीका चुनौतीकर्ताहरूको नेतृत्व गरिरहेका छन्। यसमा पूर्व पार्टी प्रमुख हान डोङ–हुन पनि सामेल छन्।
लाखौँ कोरियालीले गत शुक्रबार संवैधानिक अदालतले युनलाई पदबाट हटाउने फैसला प्रत्यक्ष टेलिभिजनमा हेरे। युनले सांसदहरूलाई आफ्नो आदेशमा मतदान गर्नबाट रोक्न सशस्त्र सैनिक संसद्मा पठाएका थिए। अदालतले यो कदमलाई ‘राजनीतिक उद्देश्यका लागि’ सेना परिचालन गरेको ठहर गरेको छ।
युन सन् २०१७ मा पार्क ग्युन–हाइपछि महाभियोगबाट हटाइने दोस्रो दक्षिण कोरियाली नेता हुन्। मार्शल ल घोषणापछि चार महिनादेखि देश प्रभावकारी नेतृत्वबिना चलिरहेको छ।
यस अवधिमा देशले विमान दुर्घटना र इतिहासकै घातक डढेलोजस्ता सङ्कटहरू भोगेको छ। गत हप्ता अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले विश्वव्यापी करहरू लगाएपछि दक्षिण कोरियाको संयुक्त राज्य अमेरिकामा हुने निर्यातमा २५ प्रतिशत भन्सार महसुल लागेको छ।
युनले मार्शल ल प्रयाससँग सम्बन्धित विद्रोहको आरोपमा छुट्टै फौजदारी मुद्दाको सामना पनि गरिरहेका छन्। एएफपी
प्रकाशित: २६ चैत्र २०८१ १२:५६ मंगलबार