नेपालको आर्थिक संवृद्धि र राजनीतिक स्थायित्वबाट भारत पनि लाभान्वित हुन सक्छ। नेपाल भारतको ठूलो बजार पनि हो। नेपाली उत्पादन भारतमा जानेभन्दा त्यहाँबाट आउने कयाँैं गुणा धेरै छ। नेपालको आर्थिक संबृद्धिले भारतको पनि बजार बढ्छ। यसका लागि नेपालमा राजनीतिक स्थायित्व चाहिन्छ। यसमा भारतको सद्भावना र सहयोग हुनुपर्छ। नेपाली जनताको राजनीतिक निर्णयको अधिकारलाई सधैँ सम्मान हुने गरी सहयोग रहनु पर्छ। विश्वको सबैभन्दा ठूलो आर्थिक शक्ति अमेरिकाले निकट छिमेकी क्यानडा र मेक्सिकोसँंग यस्तै आधारमा सम्बन्ध विस्तार गर्दै लगेको छ। छिमेकी देशसँग कटुतापूर्ण सम्बन्ध राख्दा राष्ट्रिय सुरक्षामा पनि समस्या आउँछ। मेक्सिकोले आतंकवाद र लागू पदार्थको व्यापार नियन्त्रणमा सहयोग नगर्दा अमेरिकाको राष्ट्रिय सुरक्षा पनि जोखिममा पर्छ। यही अवस्था नेपाल-भारत सम्बन्धमा पनि छ।

नेपाल स्वतन्त्र मुलक हो। यसैले यहाँ सरकार परिवर्तन र अन्य साना ठूला आन्तरिक निर्णयमा भारतले कुनै भूमिका खोज्नु हुदैँन। यस्ता विषयमा दुई देशबीचको निकट सम्बन्धभन्दा पनि प्रक्रिया, ऐन कानुन विधिविधानलाई स्वीकार गर्नुपर्छ। भारतले कतिपय विषयमा नेपाललाई सहयोग पनि गरेको छ। दुई देशको वािणज्य सन्धिअनुसार नेपालले बढी फाइदा लिनसक्ने अवसर भारतले दिएको पनि छ। भौतिक संरचना निर्माणमा भारतले उल्लेख्य सहयोग गरेको छ। सानो र गरिब देश भएकाले बढी सहयोग खोज्नु नेपालको वाध्यता हो। तर, यही आधारमा नेपालमा भारतले भनेकै हुनुपर्छ भन्ने मान्यता भारतको विदेश नीतिमा रहनु गलत हो। एमआरपी प्रकरण भारतले नेपाल नीतिमा परिवर्तन गर्नुपर्ने सन्देश हो। भारतले यसलाई प्रतिष्ठाको विषय बनाउने हैन शिक्षाका रूपमा लियो भने दुवै मुलुकलाई फाइदा हुनेछ।

प्रकाशित: ८ वैशाख २०६७ २२:५५ बुधबार