संक्रमण बढ्ने चिन्ता
नेपालमा कोरोना संक्रमणदर घट्दै गएको पछिल्ला तथ्यांकले देखाएका छन्। अस्पतालमा सिकिस्त बिरामीको संख्या पनि घट्दै गएको छ। तर लकडाउन खुलेपछि कोरोना संक्रमण फेरि बढ्न सक्ने विज्ञहरूले औंल्याएका छन्।
१० असार २०७८ बिहीबार
पवित्रा सुनार
पवित्रा सुनारका लेखहरु :
तथ्यांकमा जति घटेको छैन संक्रमण
एक सातायता संक्रमण दर दैनिक घटिरहेको देखिएको छ। तर कन्ट्याक्ट ट्रेसिङको अभावमा समुदायमा संक्रमणको अवस्था कस्तो छ, यकिन गर्ने अवस्था नभएकाले संक्रमण घटिहालेको भन्न नसकिने विज्ञले औंल्याएका छन्।
खोप नलिएका र बालबालिका तेस्रो लहरको जोखिममा
अबको चारदेखि ६ महिनाभित्र सबै उमेर समूह तेस्रो लहरको कोरोना संक्रमणको जोखिममा रहेको विज्ञले औंल्याएका छन्। नेपालमा अहिले पनि करिब ८ प्रतिशत जनसंख्याले मात्र खोप लिएका र बाँकीका बारेमा अन्योल रहेको अवस्थामा खोप नलिएका उमेर समूह जोखिममा पर्ने उनीहरूको तर्क छ।
घोषणामै सीमित ‘छुवाछूतमुक्त राष्ट्र नेपाल’
सरकारको उदासीनताको कारण ‘छुवाछुतमुक्त राष्ट्र नेपाल’ घोषणामै सीमित भएको दलित मुद्दाका विश्लेषक तथा विज्ञहरूले औंल्याएका छन्।
चुरोट पिउनेलाई कोरोनोको बढी असर
चुरोट सेवन गर्नेहरूमा चुरोटमा भएको निकोटिन, धुँवा र क्यान्सरजन्य तत्व, फोक्सोको भित्तामा फाइब्रोसिस (घाउ) निकोटिनका कणहरू जमेर बसेका हुन्छन्। जुन तत्वले फोक्सोलाई तनाव बनाई कमजोर बनाइसकेको हुन्छ र स्वस्थ फोक्सो नष्ट भइसकेको हुन्छ। यस्तो व्यक्तिमा कोरोना भाइरसको संक्रमण भएमा बाहिरको भाइरसलाई फोक्सोले प्रतिरोध गर्न नसकी भाइरसले बाँकी स्वस्थ फोक्सोको भाग पनि सजिलै नष्ट गर्न सक्छ।
स्वास्थ्यमा १ खर्ब २२ अर्ब ७७ करोड
सरकारले स्वास्थ्य क्षेत्रको लागि १ खर्ब २२ अर्ब ७७ करोड बजेट बिनियोजन गरेको छ। शनिवार अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले वार्षिक बजेट सार्वजनिक कार्यक्रममार्फत स्वास्थ्य क्षेत्रको बजेट सार्वजनिक गरेका हुन्। यो बजेट कुल बजेटको ७.५ प्रतिशत हुन आउँछ। गत वर्षको तुलनामा ३२ अर्व ८ करोड रकम पर्न आउँछ।
अमेरिका र चीनबाट एक करोड डोज खोप ल्याइने
विभिन्न मित्रराष्ट्रसँग कोभिड–१९ विरुद्धको खोप सहयोग तथा खरिदका लागि माग गरिरहेकोमा अमेरिका र चीनबाट छिटो खोप प्राप्त हुने क्रममा रहेको परराष्ट्र मन्त्रालयले जनाएको छ। शुक्रबार स्वास्थ्य पत्रकार मञ्चले आयोजना गरेको भर्चुअल कार्यक्रममार्फत परराष्ट्र तथा विदेश मामिलामन्त्री प्रदीप ज्ञवालीले यस्तो जानकारी दिएका हुन्।
कोभिसिल्डको विकल्पमा अस्ट्राजेनिका
सेरमले खोप नदिने भएपछि पहिलो डोज लगाएका १५ लाख नागरिकका लागि र अन्य समूहका लागि विकल्पका रूपमा नेपालले अन्य देशहरूसँग खोप खरिदको पहल गर्दै आएको छ।
थप १० लाख डोज खोप दिँदै चीन
मित्र राष्ट्र चीनले नेपाललाई थप १० लाख डोज खोप दिने भएको छ। बुधबार राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी र चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङबीचको टेलिफोन वार्तापछि चीनले नेपाललाई थप खोप दिने निर्णय गरेको नेपालका लागि चिनियाँ दूतावासले सामाजिक सञ्जालमार्फत जानकारी दिएको हो।
बेवास्ता गर्दा टोल–टोलमा संक्रमण
लक्षण नभएका वा हल्का लक्षण भएका संक्रमितले आफूलाई कोरोना नभई सामान्य रुघाखोकी लागेको हो भन्ने ठानेर हिँडडुल र भेटघाट गर्दा गाउँघरमा संक्रमण फैलिरहेको छ।
कोरोना उपचारलाई ३१.६ अर्ब ऋण
विज्ञहरूले नेपालमा अबको चार सातामा कोरोना संक्रमणदर घट्दै जाने आकलन गरेका छन्। नेपालमा गत २४ घण्टामा संक्रमण दर ३६.३ प्रतिशत छ। यो तीन साताअघिको तुलनामा १० प्रतिशत कम हो।
संक्रमणको जोखिम गाउँमा बढ्यो
गाउँमा गत वर्षको तुलनामा यो वर्ष क्वारेन्टिनको उचित व्यवस्था नहुनु, जनस्वास्थ्य मापदण्ड पालनामा बेवास्ता, निषेधाज्ञाकै बीचमा हिँडडुल, होम आइसोलेसनमा बसेका संक्रमितका परिवारका सदस्यले मास्क प्रयोग नगर्नु र साबुनपानीले राम्रोसँग हात सफा नगर्नु जस्ता कारणले संक्रमण बढेको देखिन्छ।
कोरोना संक्रमण चक्र: उपत्यकामा स्थिर,बाहिर बढ्दो
गाडी रिजर्भ गरेर या अन्य तरिकाले गाउँ पुगेकाहरूलाई यसपटक १० दिन अनिवार्य क्वारेन्टिन राख्ने कार्यमा कमी आएकाले जोखिम त्यतातिर बढेको सहप्रवक्ता समीर अधिकारीको दाबी छ।
देश–विदेशबाट जुट्दै स्वास्थ्य सामग्री
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका अनुसार स्विट्जरल्यान्ड सरकारले उपलब्ध गराएका स्वास्थ्य सामग्री शनिबार बिहान नौ बजे र अमेरिकाले उपलब्ध गराएका सामग्री दिउँसो एक बजे विमानमार्फत त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानास्थल आइपुग्ने छन्। स्वास्थ्य सामग्री लिएर उतैका विमान आउने छन्।
अक्सिजनमा बिचौलियाको चलखेल
अक्सिजन आपूर्तिमा चलखेल नहोस् भनी स्वास्थ्य मन्त्रालयले अस्पतालका लागि कोटा छुट्याएको छ। तर कोटाअनुसार अक्सिजन नपाएको अस्पतालले जनाएका छन्। यसो हुनुमा अक्सिजन उद्योग तथा डिपोमा बिचौलियाको चलखेलले काम गरेको गुनासो उनीहरूको छ।