नेपालमा एचआइभी संक्रमितहरुको संख्या ३० हजार रहेको छ।
राष्ट्रिय एड्स तथा यौन रोग नियन्त्रण केन्द्रका अनुसार सन् २०२२ को अन्त्यसम्ममा नेपालमा यो संख्या एचआइभी संक्रमित रहेको जनाएको छ।
१९८८ देखि प्रत्येक वर्षको डिसेम्बर १ का दिन मनाउँदै आएको विश्व एड्स दिवस यस वर्षको ३६ औं दिवस ‘समुदायको नेतृत्वमा एड्स अन्त्य’ नाराका साथ नेपालमा पनि मनाइएको छ।
त्यसै अवसरमा राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगले संक्रमित व्यक्तिको मानवअधिकार अवस्थाको निरन्तर अनुगमन गरिरहेको जनाएको छ।
पछिल्लोपटक आयोगले सुदूरपश्चिम, कर्णाली, लुम्बिनी र बागमती प्रदेशका संक्रमित व्यक्ति र सरोकारवालासँग जानकारी लिएको छ।
नेपालमा एचआइभीको मुख्य जोखिम समूहभित्र सुईबाट लागू पदार्थ लिने व्यक्त, पुरुषसँग यौन सम्पर्क गर्ने पुरुष, ट्रान्सजेण्डर व्यक्ति, पुरुष यौनकर्मी, महिला यौनकर्मी, प्रवासी पुरुष श्रमिक र उनीहरुका परिवारका सदस्य छन्।
युएन एड्स प्रतिवेदन २०२२ र जसमा १४ वर्ष मुनिका बालबालिकाको संख्या १ हजार २ सय रहेका छन्। १५ वर्ष माथिका महिलाहरुको संख्या १३ हजार रहेको छ भने पुरुषहरुको संख्या १६ हजार रहेको बताइएको छ।
वयस्क जनसंख्यामा एचआइभी संक्रमण दर ०.११ प्रतिशत रहेको छ। नेपालका २९ वटा कारागारमा ९७ पुरुष र १४ महिला गरी १११ जना एचआइभी संक्रमित कैदीबन्दी छन्।
एड्सका कारण वार्षिक मृत्यु दर ५ सय भन्दा कम, महिला मृत्यु दर १ सय भन्दा कम र पुरुष मृत्यु दर ५ सय भन्दा कम रहेको मानवअधिकार आयोगले उल्लेख गरेको छ। आयोगले मानवअधिकारको प्रभावकारी सम्मान, संरक्षण तथा सम्बद्र्धनका लागि तीव्र गति प्रणालीअनुसार प्रभावकारी ढंगले कार्य अगाडि बढाउनुपर्ने आवश्यकता औंल्याएको छ।
प्रकाशित: १६ मंसिर २०८० ०९:५४ शनिबार