स्वास्थ्य

‘डायलायसिस’ केन्द्र सञ्चालनमा जनशक्ति अभाव

गण्डकी प्रदेश सरकार मातहतको पोखराको सङ्क्रामक तथा सरुवा रोग अस्पतालमा रहेको ‘डायलायसिस’ सेवा केन्द्र सञ्चालनका लागि जनशक्ति अभाव भएको छ।

सो अस्पतालमा हालै डायलायसिस सेवाका लागि २५ शय्या क्षमताको डायलायसिस केन्द्र स्थापना गरिए पनि आवश्यक जनशक्ति अभावले पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन आउन सकेको छैन ।अस्पतालमा रहेका डायलायसिस मेसिन दिनमा तीन सिफ्टमा सञ्चालन गर्न सकेको खण्डमा अधिकतम् दैनिक ३३ जनाले सेवा प्राप्त गर्न सक्ने अवस्था छ। तर, सोका लागि आवश्यक जनशक्ति अभाव हुँदा पूर्ण सञ्चालनमा आउन नसकेको अस्पतालका मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डा. विकास गौचनले बताए। उनका अनुसार मुख्य गरी सेवा नर्स कर्मचारी अभाव भएको छ।

गण्डकी प्रदेश सरकारले जिल्लास्थित अस्पतालमा मेसिन, उपकरण र जनशक्ति थप गरी सेवाको पर्खाइमा रहेकाको सङ्ख्या शून्य बनाइने जनाएको छ। उनले भने, “गण्डकी प्रदेश सरकारले डायलायसिस सेवाको पर्खाइमा रहेकाको सङ्ख्या शून्यमा झार्ने योजना अघि सारेको छ। तर, हामीसँग सेवा केन्द्र सञ्चालनमा अझै जनशक्ति अपुग छ। अस्पतालमा भएका मेसिन पूर्ण क्षमतामा सञ्चालनका लागि चिकित्सक र नर्सिङ स्टाफको कमी छ।”

अस्पतालले डायलायसिस सेवा सञ्चालनका लागि थप जनशक्ति माग गरेको छ। यसमा नर्सिङतर्फ २० जनाको माग गरिए पनि सो जनशक्तिबाट वार्ड, आकस्मिक कक्षसमेत सञ्चालन गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको मेसु डा. गौचनले बताए। उनका अनुसार आगामी असोज १ गतेदेखि नयाँ कर्मचारी भर्ना गरिए पनि अझै १० जना नर्स आवश्यक हुन्छ। नयाँ कर्मचारीका लागि सेवा सञ्चालनअघि तालिम प्रदान गर्नुपर्ने भएकाले एक महिना काठमाडौँमा तालिमका लागि पठाइने अस्पतालले जनाएको छ।

अस्पतालले डायलायसिससहित अन्य सेवा सञ्चालनका लागि ३५ नयाँ कर्मचारी माग गरेको हो। यसमा चिकित्सक, नर्स, प्रयोगशाला, फार्मेसीलगायतका छन्। प्रदेश सरकारले मिर्गौलाका बिरामीको उपचारका लागि डायलायसिस सेवालाई सहज बनाउने नीति लिएको छ। अस्पतालहरूमा जनशक्ति थप गरी सेवालाई प्रभावकारी बनाउने सरकारी योजना छ।

हाल प्रदेशभित्रका नौ सरकारी र ६ निजी गरी १५ अस्पताल तथा स्वास्थ्य संस्थामा यो सेवा सञ्चालनमा छ। मिर्गौला रोगका बिरामीको सङ्ख्या बढ्दै जाँदा डायलायसिस सेवा लिने बिरामीको सङ्ख्या बढ्दो छ । तर, स्वास्थ्य उपकरण सीमित छन्।

प्रदेश स्वास्थ्य तथा सामाजिक विकास मन्त्रालयका अनुसार हाल प्रदेशका पाँच सय ७६ बिरामीले डायलासिसको सेवा लिइरहेका छन्। त्यसैगरी तीन सय तीन जना सेवाको पर्खाइमा रहेको र निजी अस्पतालमा महँगो शुल्क तिनुपर्ने बाध्यतामा रहेको जनाइएको छ।

मन्त्रालयले डायलायसिस मेसिन खरिद गरेर पोखरासहित अन्य जिल्ला अस्पतालमा समेत पठाएकाले आगामी तीन महिनाभित्रमा सेवा सहज हुने बताइन्छ। प्रदेशअन्तर्गतका सबै अस्पतालमा सेवा सञ्चालन भएको र दमौली, लमजुङ, स्याङ्जा र पर्वत जिल्ला अस्पतालमा दुई–दुई थान डायलायसिस मेसिन थप गरिएको स्वास्थ्यमन्त्री सुशीला सिम्खडाले बताए।

उनले भने, “सरकार डायलायसिस सेवा लिनका लागि पालो पर्खनुपर्ने अवस्था आउन नदिन र नागरिकले सहज सेवा प्राप्तिका प्राथमिकताका साथ काम गरिरहेको छ। सङ्क्रामक अस्पतालमा आवश्यक जनशक्ति, औजार, उपकरण र पूर्वाधार तयारी गरेका छौँ।”

प्रकाशित: १२ भाद्र २०८० ०५:३० मंगलबार

गण्डकी प्रदेश डायलायसिस सङ्क्रामक तथा सरुवा रोग अस्पताल